Jak oszczędzać prąd? 30 sprawdzonych sposobów

Oszczędzanie energii – ekonomiczne, ekologiczne i … wcale nie takie trudne

Chyba nie rozminę się z prawdą stwierdzając, że obecnie energii elektrycznej używamy niemal zawsze, wszędzie i do wszystkiego. Łatwiej jest wymienić obszary życia, w których się go nie używa niż na odwrót.

Czasy beztroskiej konsumpcji prądu, bez obaw o wysokość rachunków, już minęły. Ceny energii od kilku lat systematycznie rosną. Wpływ ma na to m.in. fakt, że prąd wyprodukowany w Polsce w ok. 70% pochodzi z węgla. Niestabilne ceny tego surowca i wysokie koszty uprawnień do emisji CO2 windują wartość energii. Do tego dochodzą czynniki zewnętrze – przykładem może być wojna w Ukrainie. Dopóki nasz system energetyczny nie przejdzie gruntownej zmiany, trudno liczyć na unormowanie sytuacji. Dlatego już teraz warto pomyśleć o racjonalizacji zużycia energii.

Wbrew pozorom, w oszczędzaniu energii wcale nie chodzi o to zrezygnowanie z wszelkich luksusów i siedzenie w ciemności oraz zimnie. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele energii marnujemy przez nasze mniej lub bardziej świadome nawyki. Wystarczy zatem kilka drobnych zmian, by nasz rachunek za prąd spadł i to znacząco.

Każda zaoszczędzona kilowatogodzina prądu to ok. 1 zł mniej na rachunku! Mało? Być może, ale tylko do momentu, gdy uświadomimy sobie, że co w ciągu roku trwonimy nawet kilkadziesiąt procent potrzebnej nam energii.

Nawet najdrobniejsza poprawa w tym zakresie przyniesie nam zatem wymierne korzyści. Nie tylko w postaci zaoszczędzonych pieniędzy, ale także lepszego stanu środowiska naturalnego. Z danych serwisu Our World in Data wynika, że 1 kWh prądu wyprodukowanego w Polsce oznacza emisję ok. 657 g dwutlenku węgla do atmosfery. w Europie pod tym względem gorzej wypada już tylko Kosowo.

Zanim zaczniesz oszczędzać prąd – sprawdź ile i jak go zużywasz!

Nim przejdziemy do sprawdzonych sposobów na oszczędzanie energii, warto zadać sobie pytanie czy wiemy, ile jej na co dzień zużywamy. Bo jak bez tej informacji ustalić, czy i ile energii oszczędziliśmy. Zatem, jak sprawdzić zużycie prądu?

Wzór na obliczenie poboru prądu jest bardzo prosty. Wystarczy pomnożyć moc urządzenia przez jego czas pracy. W ten sposób należy wyznaczyć zużycie dla wszystkich działających w domu urządzeń. Są też jednak wygodniejsze sposoby.

Opcji jest kilka:

• Sprawdzenie zużycia na rachunku za prąd – każdy sprzedawca prądu na rachunku umieszcza dane dotyczące konsumpcji energii w pewnych okresach. Zwykle będzie to rok i dany okres rozliczeniowy (np. miesiąc). To najprostsza opcja, która nie dostarczy jednak ważnych danych na temat tego, które urządzenia zużywają najwięcej energii i kiedy.
• Aplikacja lub licznik OSD – jeśli interesuje nas faktyczne zużycie w jakiś określonym odcinku czasu, dobrym rozwiązaniem może być skorzystanie z licznika prądu (każdy ma taki w domu) lub też jego cyfrowego odpowiednika w postaci aplikacji. Przy czym aplikacja dostępna jedynie w przypadku liczników dwukierunkowych i póki co tego typu narzędzie dostarcza jedynie Energa i Tauron. Sposób odczytu danych z licznika energii znajdziecie w naszym artykule: Licznik energii elektrycznej: jak działa, montaż, wymiana. Jeśli jesteście prosumentami, skorzystajcie z poradnika: Licznik dwukierunkowy – jak działa? Odczyt, wymiana.
• Kalkulator zużycia prądu – to alternatywa dla samodzielnego obliczania zużycia energii. Jest to też dobra opcja, gdy chcemy np. porównać zużycie energii dwóch podobnych sprzętów o różnych parametrach. Choć wypisywanie wszystkich urządzeń może być bardzo żmudne, to kalkulator może dać nam szereg bardzo przydatnych danych – np. które urządzenie to największy “wampir energetyczny”.

Mając wgląd do danych na temat konsumpcji energii przede wszystkim łatwiej będzie nam ustalić punkt wyjścia i wyznaczyć realne do osiągnięcia cele oszczędności. Co więcej, dzięki dokładnej analizie profilu zużycia energii w domu czy w firmie możemy wykluczyć ewentualne anomalie. Ostatecznie, w przypadku dużego zużycia prądu przyczyny nie zawsze muszą leżeć w naszych złych nawykach. Mogą być również pokłosiem m.in. awarii instalacji elektrycznej (w wyniku tzw. przebicia), czy w skrajnych przypadkach – kradzieży prądu.

Jeśli jednak wykluczymy tego typu nieprawidłowości, możemy założyć, że zmniejszenie zużycia prądu w naszym domu czy firmie leży wyłącznie w naszej gestii. Oto kilka naprawdę skutecznych sposobów na oszczędzanie energii, które szybko przyniosą efekt.

Jak oszczędzać prąd w domu? 20 skutecznych i sprytnych sposobów na oszczędzanie energii

Oto kilka sprytnych sposobów na oszczędzanie energii, które w krótkim czasie przyniosą wymierne korzyści w postaci mniejszego zużycia prądu i niższych rachunków. Na liście znajdziecie te metody, które przyniosą Wam największe zyski. Dla ułatwienia posegregowaliśmy je według pomieszczeń.

Ogólne zasady oszczędzania energii

1. Wyłączaj i demontuj nieużywane urządzenia. Przykładowo, jeśli wychodzisz z pomieszczenia wygaś lub wyłącz laptopa. Wskazówka! Nawet nieużywane, czy wręcz “zepsute” sprzęty mogą pochłaniać energię, np. stare, nieużywane oświetlenie meblowe czy skaner, podłączony do prądu.
2. Dbaj o czystość i serwisuj urządzenia elektryczne – odkamieniaj czajnik, regularnie czyść filtry i wymieniaj worki w odkurzaczu, usuwaj lód z zamrażarki, czyść dna garnków i patelni.
3. Przy zakupie wybieraj energooszczędne urządzenia. Różnica między poszczególnymi klasami energetycznymi urządzeń może wynieść nawet kilkadziesiąt kilowatogodzin rocznie.
4. Nie przesadzaj z temperaturami. Przykładowo, zmniejszenie temperatury ogrzewania o 1 stopień przyniesie aż 6% oszczędności energii. Zaoszczędzisz też obniżając temperaturę prania do 40 stopni, czy podnosząc np. temperaturę w lodówce – z 2 stopni na 5 stopni.
5. Dopasuj moc i parametry urządzeń do potrzeb – niższa moc odkurzacza czy mniejsza zmywarka nie utrudni życia, a przełoży się na mniejsze zużycie.

W tym miejscu można byłoby jeszcze dodać m.in. wymianę tradycyjnych żarówek na oświetlenie LED czy gaszenie świateł. Jednak obecnie są to nawyki, które stały się częścią codziennej rutyny i raczej mało kogo trzeba do nich zachęcać. Zamiast tego, skupimy się na kwestiach wciąż pomijanych, które mogą przynieść naprawdę duże oszczędności.

Oszczędzanie energii w kuchni

1. Przy gotowaniu zawsze stosuj przykrywki. Dzięki temu posiłek przygotujesz szybciej i zaoszczędzisz energię. – w zależności od szacunków może to być od ok. 30% do nawet 85%. Wskazówka! Lepszy wynik osiągniesz dzięki szklanej pokrywce – dzięki niej widzimy co się dzieje w garnku bez konieczności jej podnoszenia.
2. Gotuj tylko tyle wody, ile potrzebujesz. Jak wynika z obliczeń PKEE, przy 4 gotowaniach zmniejszenie ilości wody z 1 l do 0,5 litra przyniesie ok. 30 zł oszczędności rocznie. Wskazówka! Wybieraj czajniki wyposażone w miarkę – dzięki temu łatwiej będzie ocenić ile wody wlać.
3. Rozmrażaj żywność przed gotowaniem. Zmniejszysz zużycie energii nawet o kilkadziesiąt procent. Wskazówka! Mrożone potrawy wyjmuj dzień przed – zużyjesz mniej prądu w zamrażarce i przy gotowaniu.
4. Nie otwieraj piekarnika podczas pieczenia. Wpuścisz w ten sposób chłodne powietrze – urządzenie znów pobierze prąd by je ogrzać. Oszczędność to nawet 10%. Wskazówka! Odgrzewanie potraw zużyje mniej energii, gdy użyjesz mikrofali.
5. Korzystaj z termoobiegu. Równomierne rozłożenie ciepła sprawia, że można obniżyć faktyczną temperaturę w piekarniku nawet o 20 stopni. A to przekłada na mniejsze zużycie energii przez sprzęt – nawet o 20% – 30%. Wskazówka! Jeśli to możliwe piecz kilka potraw naraz.
6. Wyłączaj piekarnik na 10 – 15 minut przed końcem pieczenia. Dzięki temu skorzystać z tzw. ciepła resztkowego. Urządzenie będzie działać krócej i zużyje mniej energii.
7. Upewnij się, że w otoczeniu lodówki nie ma źródeł ciepła. Może to być grzejnik, kuchenka, piekarnik, ale też światło słoneczne. Wskazówka! Zadbaj o odpowiednie (ok. 10 cm) odstępy wentylacyjne.
8. Nie wstawiaj gorących potraw do lodówki. To znacznie podniesie zużycie energii. Wskazówka! Rozmrażając potrawy w lodówce możesz z kolei przyczynić się do zmniejszenia zużycia.

Oszczędzanie prądu w łazience

1. Wstawiaj pralkę tylko wtedy, gdy będzie pełna. To skróci ilość cykli pracy, wydłuży życie pralki i zmniejszy rachunki.
2. Przed suszeniem suszarką, dokładnie odsącz włosy ręcznikiem. Według analizy Krajowej Agencji Poszanowania Energii zmniejszy to zużycie energii przez suszarkę o 10%. Wskazówka! Suszenie włosów może ułatwić specjalny czepek do włosów.

Oszczędzanie energii w pokoju

1. Dobierz wielkość ekranu TV do wymiarów pomieszczenia i swoich potrzeb. Zmniejszenie przekątnej o 20 cali oznacza nawet ok. 60 kWh zaoszczędzonej energii rocznie. Wskazówka! Urządzenia RTV posiadają tryby EKO, dostosowujące jasność ekranu do warunków otoczenia.
2. Nie zostawiaj sprzętów w trybie czuwania. Nowoczesne urządzenia zużywają ok. 0,5 W w trybie stand-by. Starsze mogą jednak zużyć nawet 35 W. Jeśli jest ich wiele, zaczyna mieć to znaczenie. Oszczędność to nawet kilkadziesiąt kilowatogodzin w ciągu roku. Wskazówka! Sprzęt RTV działający razem (np. TV, tuner DVB, soundbar) warto podpiąć do jednej listwy z wyłącznikiem.
3. Nie zasypiaj przy włączonym komputerze lub telewizorze. Jeśli trudno Ci zerwać z tym nawykiem ustaw funkcję automatycznego wyłączania.
4. Stosuj oświetlenie punktowe. Lampka biurkowa (LED) zużyje ok. 10 W, podczas gdy oświetlenie sufitowe (LED) nawet 50 W. Wskazówka! Pomalowanie ścian na jasny kolor pozwoli użyć oświetlenia o mniejszej mocy.
5. W codziennym użytkowaniu zamień komputer stacjonarny na laptopa. Laptop może zużyć nawet dwa razy mniej energii.

Jak jeszcze oszczędzać prąd w domu?

Zmiana nawyków z pewnością nie jest łatwa. Jest jednak kilka rozwiązań, które mogą nam pomóc w oszczędzaniu energii. O czym mowa?

• Czujniki ruchu – to doskonała opcja m.in. w przypadku sterowaniem oświetleniem zewnętrznym, oświetleniem korytarzy, łazienek, piwnic. Dzięki nim będziemy mieć gwarancję, że nie zmarnujemy energii przez zapominalstwo.
• Inteligentne gniazdka – bardzo przydatnym gadżetem mogą być także tzw. inteligentne gniazdka wyposażone w różnego rodzaju sterowniki i programatory. Dzięki nim możemy włączać lub wyłączać wybrane urządzenia (np. bojler) wtedy, gdy tego potrzebujemy – ręcznie (również zdalnie!) lub za pomocą harmonogramów. Co więcej, wiele z tego typu urządzeń posiada wbudowane liczniki poboru, co pozwoli nam jeszcze lepiej zarządzać zapotrzebowaniem na energię.
• Systemy HEMS/EMS – alternatywą łączącą dwa powyższe rozwiązania może być zastosowanie systemu HEMS/EMS, czyli specjalnego zestawu urządzeń elektronicznych i oprogramowania, służącego do zarządzania energią w domu czy firmie. Dzięki nim można m.in. oszczędzać prąd niemal bez najmniejszego wysiłku ze strony domowników lub pracowników. Bardzo często wykorzystuje się je razem z fotowoltaiką. Więcej na temat systemów HEMS/EMS możecie przeczytać w naszym artykule: Systemy zarządzania energią HEMS/EMS – fotowoltaika ich potrzebuje?

Oszczędzanie energii w biurze – 10 (prawie) bezkosztowych metod

Również w przypadku różnego rodzaju firm oszczędzanie prądu to dobry pomysł. Warto jednak pamiętać, że w przedsiębiorstwach profil zapotrzebowania i zużycia energii znacznie różni się od tego, jaki występuje w gospodarstwach domowych. Potencjał oszczędności może pojawić się w wielu miejscach – wszystko zależy o specyfiki działalności. Dlatego, aby osiągnąć najlepsze efekty związane z oszczędnością energii najlepiej jest skorzystać z pomocy specjalistów z doradztwa energetycznego (w tym celu sprawdźcie nasz ranking firm doradztwa energetycznego).

Uwaga! Przedsiębiorstwa (i nie tylko), które zaoszczędzą dostatecznie dużo energii mogą skorzystać z systemu wsparcia w postaci białych certyfikatów. Dzięki nim można otrzymać częściowy zwrot ewentualnych kosztów modernizacji. Wymaga to jednak zaplanowanych działań i przeprowadzenia tzw. audytu efektywności energetycznej.

Poniżej znajdziecie kilka wskazówek, w jaki sposób, niskim nakładem pracy możecie oszczędzać energię w biurze i firmie.

1. Inwestuj w urządzenia efektywne energetycznie. Zasada ta dotyczy zarówno urządzeń biurowych i socjalnych, jak i np. sprzętów służących bezpośredniemu prowadzeniu działalności.
2. Systematycznie serwisuj urządzenia elektryczne i eksploatuj zgodnie z przeznaczeniem. Zanieczyszczone lub uszkodzone elementy urządzeń elektrycznych często przekładają się na zwiększony pobór prądu.
3. Zorganizuj przestrzeń pracowniczą tak, by maksymalizować wykorzystanie światła dziennego.
4. Jeden główny punkt światła zastąp punktowym oświetleniem. Zastosuj wówczas kilka włączników.
5. Włączając klimatyzację zamykaj okna. Ciepłe powietrze wpadające z zewnątrz będzie wymagało wytężonej i bardziej energochłonnej pracy urządzenia.
6. Nie nadużywaj klimatyzacji. Temperatura w pomieszczeniu powinna oscylować w graniach 24 – 25 stopni.
7. Zainwestuj w rolety. Latem można zasłonić okna, by uniknąć niepotrzebnego nagrzewania pomieszczenia przez słońce. Z kolei zimą chronią przed jego wychładzaniem.
8. Zadbaj o to, by ostatni pracownik upewnił się, że wszystkie odbiorniki prądu zostały wyłączone. W przypadku biurowych urządzeń wyeliminowanie trybu stand-by to oszczędność rzędu kilkuset czy nawet kilku tysięcy kilowatogodzin.
9. Drukuj tylko niezbędne dokumenty. Energię zaoszczędzimy drukując też zbiorczo.
10. Uruchom tryb oszczędzania energii w komputerach. Pozwoli to zaoszczędzić zużycie prądu na ten cel nawet o ok. 50%.

Pamiętaj! Oszczędzanie energii to nie tylko oszczędzanie prądu!

W tym artykule skupiliśmy się przede wszystkim na energii elektrycznej. Warto jednak pamiętać, że jest to nie jedyny typ energii, który wykorzystujemy i który warto oszczędzać. Równie ważna, jest energia cieplna (a tę dostarcza nie tylko elektryczność). Dla dalszego, zrównoważonego rozwoju gospodarek na całym świecie ważne jest całościowe podejście do oszczędzania energii – pod wszystkimi jej postaciami. Kwestią tą zajmuje się efektywność energetyczna.

By kompleksowo oszczędzać energię, z korzyścią dla naszego portfela i środowiska, należy przyjrzeć się nie tylko zużyciu energii elektrycznej, ale także konsumpcji energii na potrzeby ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Na tej płaszczyźnie jest bowiem wiele do zrobienia. Według danych Komisji Europejskiej, trzy czwarte budynków w Unii Europejskiej marnuje aż 60% dostarczanej energii.

Odpowiada za to przede wszystkim:

• nieefektywne źródła ogrzewania i ciepłej wody użytkowej,
• brak właściwej izolacji przegród,
• energochłonne metody wentylacji,
• złe nawyki użytkowników związane z ogrzewaniem i wentylacją.

Jeśli chcecie wiedzieć więcej na temat kompleksowej poprawy efektywności energetycznej, skorzystajcie z usług doradztwa energetycznego.

Oszczędzanie energii – podręczny słowniczek

Wiemy, że zagadnienia energetyczne dla wielu z Was bywają twardym orzechem do zgryzienia. Dlatego przygotowaliśmy podręczny słowniczek, który wyjaśni (lub przypomni) Wam znaczenie najważniejszych pojęć związanych z energią i jej oszczędzaniem.

1. Moc urządzenia (moc znamionowa urządzenia) –  wyraża moc, której potrzebuje dany sprzęt przy standardowej, codziennej pracy. Może być wyrażana w W (watach) lub kW (kilowatach). Informacja o tym parametrze powinna znajdować się na każdym urządzeniu lub w karcie katalogowej.
2. Kilowatogodzina (kWh) – jednostka miary dla zużywanej energii (elektrycznej, ale też np. cieplnej).  To równoważnik dla ilości energii zużytej w ciągu godziny przez urządzenie o mocy 1000 W. Zatem 1 kWh to inaczej 1000 Wh.
3. Efektywność energetyczna – określa stosunek pobranej energii do uzyskanych rezultatów. Urządzenia efektywne energetycznie zapewniają ten sam efekt pracy, zużywają jednocześnie mniej energii.
4. Klasa energetyczna – to oznaczenie, jakie nadaje się urządzeniom, by móc je szeregować pod względem oszczędności energetycznej. Klasa energetyczna określana jest literami od A do G, gdzie A oznacza urządzenie o najmniejszym zużyciu.
5. Prosument – osoba lub podmiot, który korzystają z odnawialnych źródeł energii jednocześnie produkuje i konsumuje energię.