Najbardziej proekologiczny program w Polsce
Program „Czyste Powietrze” jest nadzorowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, a wykonaniem postanowień w nim zawartych zajmuje się Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, współpracujący w tym celu z funduszami wojewódzkimi i gminami. W kraju działa ponad 2 tys. punktów konsultacyjno-informacyjnych, w których beneficjenci mogą otrzymać pomoc m.in. w złożeniu wniosku i rozliczeniu przedsięwzięcia.
Program „Czyste Powietrze” przyczynił się do zmniejszenia rocznego zużycia energii o 8,8 TWh i obniżenia emisji dwutlenku węgla o 3,3 mln ton na rok. W odpowiedzi na rosnące potrzeby społeczeństwa na działania antysmogowe realizowane w ramach „Czystego Powietrza” przeznaczono 103 mld zł (w latach 2018–2029). Finansowanie w formie pożyczek zwrotnych to 39,7 mld zł, natomiast w formie dotacji – 63,3 mld zł. W ten sposób program „Czyste Powietrze” został największą proekologiczną inicjatywą w Polsce.
Tylko w pierwszej połowie 2023 r. Polacy złożyli około 101 tys. wniosków do programu (tymczasem przez cały 2022 r. wpłynęło ich 158 tys.). Od 29 lipca do 4 sierpnia przyjęto 5891 zgłoszeń – to rekord. Nigdy wcześniej w takim krótkim czasie nie złożono tak wielu wniosków.
Jak do tej pory, dzięki programowi udało się wymienić ponad 587 tys. nieefektywnych źródeł ciepła, w tym zamontowano m.in.:
- ok. 173,9 tys. powietrznych pomp ciepła,
- ok. 21,7 tys. gruntowych pomp ciepła,
- ok. 211,5 tys. kondensacyjnych kotłów gazowych,
- ok. 109,8 tys. kotłów na biomasę.
„Od początku bieżącego roku obowiązują także nowe zasady w „Czystym Powietrzu”, m.in.: wyższe progi dochodowe i wyższe maksymalne kwoty dotacji możliwych do uzyskania, waloryzacja kosztów kwalifikowanych, promocja kompleksowej termomodernizacji. Wprowadzone zmiany pozwoliły również dostosować program do korzystania ze środków unijnych. Ponadto w trzech województwach (małopolskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie) prowadzimy pilotaż operatorów, którzy – dla osób kwalifikujących się do podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania – są dodatkowym wsparciem w planowaniu, przygotowaniu i zrealizowaniu inwestycji obejmującej termomodernizację budynku i wymianę źródła ciepła, uzyskaniu dotacji z naszego programu, ale także rozliczeniu zrealizowanej inwestycji” – powiedział Paweł Mirowski, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Na co można otrzymać wsparcie z „Czystego Powietrza”?
Aktualnie w zależności od dochodu wnioskodawcy mogą otrzymać do 135, do 99 albo do 66 tys. zł dofinansowania. Zakres dofinansowania obejmuje:
- audyt energetyczny,
- wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła,
- wymianę kotła na paliwo stałe na nowoczesne źródło ciepła,
- mikroinstalację fotowoltaiczną,
- ocieplenie ścian, stropu i podłogi,
- wymianę okien, drzwi i bramy garażowej,
- instalację CO oraz CWU.
Dodatkowo na stronie https://czystepowietrze.gov.pl/ uruchomiono pomocne narzędzia typu: kalkulator grubości izolacji i kalkulator dotacji, platforma audytorów energetycznych, lista zielonych urządzeń i materiałów oraz Akademia Czystego Powietrza.
Jak przypomniał Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wnioski można składać „przez internet na stronie gov.pl, w urzędzie (za pośrednictwem gmin lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej) oraz w wybranych bankach (Kredyt Czyste Powietrze)”.
Lepsza jakość powietrza
Jak stwierdziła minister klimatu i środowiska, Anna Moskwa, dzięki programowi „Czyste Powietrze” Polacy oszczędzają i walczą ze smogiem. Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń realnie wpływa na poprawę jakości powietrza. Poprawa jakości powietrza to priorytet, bo – jak sygnalizował poprzednik Anny Moskwy, Michał Kurtyka – nie można bagatelizować faktu, że każdego roku ok. 45 tys. Polaków umiera przedwcześnie właśnie z powodu tego, czym oddycha.
Dodam od siebie ,że ci którzy „wdepnęli” w pompy ciepła i rwą włosy z głowy na widok rachunku mają pewne wyjście…. Dostępne są już obecnie farby termoizolacyjne i masy szpachlowe gdzie 1 mm grubości wymalowania podnosi opór cieplny przegrody tak jakby obiekt obłożyć 6 lub 10 cm styropianu….. Przynajmniej tak prawią producenci . Farby dostępne sa do wnętrz jak i na zewnątrz na istniejące tynki. Testuję obecnie te produkty- jestem w trakcie malowania domu (wewnątrz) i na pierwszy ogląd jest rewelacja. Po 3 krotnym malowaniu farbą termoaktywną – przykładając dłoń do ściany czuje się różnicę temperatury na korzyść nowej farby. Ponieważ dom z lat 90-tych zacząłem „wynalazki” testować na glifach ( farby podstawowo są białe ) . Efekt przeszedł moje oczekiwania. Teraz usilnie przyglądam sie zużyciu dobowemu energii w PC i patrzę jaka oszczędność.
W praktyce nie zauważyłem aby było lepiej – no może trochę : Na „mojej wsi” mniej widać kopcenia z kominów za dnia……..ale za to czuć po wieczorze i nocy w sezonie grzewczym – szczególnie ubiegłym.
Gwałtowna zwyżka cen energii spowoduje dalszą degradację powietrza w sezonie albowiem nawet ci co nabrali się na pompy ciepła zaczynaja palic czym popadnie w kominkach albo uruchamiają stare kotły ładując je odpadami płyt i plastikiem – smród tak charakterystyczny że nie da się go pomylic z żadnym innym.
Można rzec ,że nielicznymi wygranymi sa prosumenci na starych zasadach (którym się inwertery nie wyłączają latem) i posiadają pompę ciepła przy domu względnie dobrze ocieplonym.