Czym są spółdzielnie energetyczne i klastry energii?
Spółdzielnie energetyczne, to grupy produkujące energię dla własnych potrzeb i sprzedające jej nadmiar do sieci. Mogą być zakładane przez odbiorców i producentów energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, w tym fotowoltaiki. W ich skład wchodzą zarówno gospodarstwa domowe, jak i firmy bądź jednostki samorządu terytorialnego.
Klastry energii natomiast to cywilnoprawne porozumienia różnych podmiotów, dążące do zrównoważenia potrzeb energetycznych. Formuła klastra umożliwia uczestnikom tworzenie indywidualnego modelu biznesowego oraz wybór odpowiedniej formy prawnej. Poprzez współpracę w klastrze członkowie tworzą wartość dodaną dla lokalnej społeczności. Przyłączenie się lub odejście od klastra niekoniecznie znacznie wpływa na jego pozostałych członków. Klastry są reprezentowane przez koordynatora.
Dofinansowanie dla spółdzielni i klastrów
Jak poinformowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii, klastry energii, spółdzielnie energetyczne oraz jednostki samorządu terytorialnego (JST), od 12 września będą mogły składać wnioski o dofinansowanie na rozwój (dofinansowanie nie może być wyższe niż 95% wartości projektu). Nabór wniosków będzie trwał do wyczerpania wyznaczonego limitu projektów.
O najwyższe dofinansowanie mogą ubiegać się klastry energii (w ich przypadku maksymalna kwota dofinansowania to 1,55 mln zł). Nie więcej niż 1,4 mln zł będzie przysługiwało JST, z kolei dla spółdzielni energetycznych przewidziano jednostkowe dofinansowanie nie wyższe niż 400 tys. zł.
Na nowych zasadach
Przy okazji dofinansowania warto wspomnieć o nowych przepisach, na mocy których mogą powstawać społeczności energetyczne. Zmiany w ustawie o OZE rozszerzają bowiem działalność spółdzielni energetycznych i umożliwiają im obrót energią z biogazu i biometanu, a także jej magazynowanie.
W przypadku klastra i przy autokonsumpcji przekraczającej 60%, jego członkowie będą mogli skorzystać z ulg w postaci upustu od zmiennych składników opłat dystrybucyjnych, zwolnienia z opłaty kogeneracyjnej i OZE oraz obowiązków dotyczących chociażby świadectw efektywności energetycznej.
To wszystko będzie możliwe, pod warunkiem, że klastry spełnią wymogi takie jak m.in. wytwarzanie minimum 30% energii z OZE do 2026 r. oraz posiadanie magazynów energii o mocy przynajmniej 2% łącznej mocy instalacji w klastrze. Dodatkowo muszą zagwarantować, że łączne roczne zapotrzebowanie na energię członków klastra zostanie pokryte przez klaster w wysokości nie mniejszej niż 40% (łączna moc instalacji w klastrze nie może być wyższa niż 150 MW).
Klastry będą mogły funkcjonować na terenie powiatu (pięciu sąsiednich gmin) i w obszarze działania jednego operatora sieci dystrybucyjnej. Za prowadzenie rejestru klastrów będzie odpowiedzialny URE. Wpis do rejestru jest obowiązkowy.
