Rekuperacja - cena 2022

Rekuperacja - dlaczego decyduje się na nią coraz więcej inwestorów?

Rada Europejska zdecydowała niedawno o tym, że od 2030 roku budownictwo o zerowej emisyjności ma stać się standardem, zaś do 2050 roku na terenie unijnej wspólnoty mają w nie zostać przekształcone wszystkie już istniejące nieruchomości (warto tu przypomnieć, że obecnie w UE tradycyjne budynki zużywają 40 proc. całkowitej energii paliw kopalnych). Jest to jedno z wielu wdrożonych działań, mających zatrzymać globalny wzrost temperatury na poziomie 1,5 °C, co dałoby możliwość uniknięcia katastrofalnych skutków zmian klimatu. Czym zatem musi charakteryzować się budynek zeroenergetyczny? Otóż, na pewno powinien on być nie tylko samowystarczalny (a więc czerpać energię z OZE, za pomocą fotowoltaiki, kolektorów słonecznych czy przydomowej elektrowni wiatrowej), ale i charakteryzować się m.in.

• wysoką izolacyjnością przegród budowlanych;
• wysoką energooszczędnością systemów instalacyjnych;
• stosowaniem rekuperacji (wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła).

Nowe unijne dyrektywy dotyczące poprawy efektywności energetycznej budynków sprawiają, że z roku na rok rośnie liczba inwestycji w ekologiczne rozwiązania. Oprócz, paneli fotowoltaicznych, czy pomp ciepła, coraz chętniej wykorzystywana w zeroenergetycznym budownictwie jest również wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Jest ona niczym innym jak wymuszeniem cyrkulacji powietrza poprzez specjalne urządzenie, jakim jest rekuperator, dzięki czemu możliwa jest prawidłowa wymiana powietrza, zapewniająca zdrowy mikroklimat w pomieszczeniach. Rekuperacja jest na ten moment najbardziej zaawansowanym sposobem wentylacji budynków, który nie tylko jest już standardem w domach energooszczędnych i pasywnych, ale także niesie ze sobą szereg korzyści, w tym:

• gwarancję stałego dostępu do świeżego i przefiltrowanego powietrza bez względu na porę roku czy panujące warunki atmosferyczne, co zapewnia komfort przebywania w pomieszczeniach;
• odzysk ciepła ze strumienia wywiewanego, co znacznie ogranicza straty ciepła (rekuperatory pozwalają odzyskać nawet 95 proc. ciepła z wypompowywanego powietrza) i zapewnienie oszczędności na rachunkach za ogrzewanie, sięgające poziomu nawet 40-50 proc. (zależne są one jednak od m.in. rodzaju systemu grzewczego i stopnia szczelności budynku, izolacji ścian, czy klasy okien);
• korzystny wpływ na samopoczucie i zdrowie osób korzystających z rekuperacji, które przez całą dobę oddychają powietrzem wolnym od kurzu, roztoczy, pyłków, zarodników pleśni, grzybów, czy smogu. Co ważne, dzięki rekuperacji można uniknąć syndromu chorego budynku (SBS - Sick Building Syndrome), który jest reakcją organizmu na złą wentylację;
• pełna kontrola nad intensywnością wentylacji, co ma duże znaczenie zarówno ze względu na jakość powietrza, jak i ograniczanie strat ciepła poprzez wentylację, a co za tym idzie - oszczędność energii;
• ograniczenie hałasu zewnętrznego poprzez zamknięcie okien i brak konieczności ich otwierania;
• oszczędności na etapie budowy domu, korzystając z rekuperacji, można również pozbyć się wydatków związanych z budową kominów, montażem droższych okien z nawiewnikami oraz zmniejszyć też opłaty związane z instalacją systemu grzewczego (np. montując pompę ciepła o mniejszej mocy);
• połączenie systemu kanałów nawiewnych z gruntownym wymiennikiem ciepła, dzięki czemu podgrzewa się powietrze zimą, a schładza je latem, jeszcze przed tym zanim trafi ono do rekuperatora. Trzeba tu jednak podkreślić, że GWC nie może zastąpić klimatyzacji, albowiem nie jest on urządzeniem klimatyzacyjnym i nie posiada jego mocy (rekuperacja powinna być wtedy zamontowana dodatkowo).

Cena rekuperacji - co ma na nią wpływ?

Rozpiętość cenowa rekuperacji jest spora. Dlaczego? Ponieważ system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest zespołem różnych elementów, urządzeń i materiałów instalacyjnych, które muszą być jak najlepiej dopasowane zarówno do potrzeb samego budynku, jak i osób w nim zamieszkujących. Zawsze więc jest to bardzo indywidualna oraz złożona kwestia i nawet w przypadku domów o tym samym metrażu, koszt takiej inwestycji może się od siebie różnić i to znacznie. Od czego zatem zależy cena montażu rekuperacji (wraz z instalacją i rekuperatorem)? Otóż:

Po pierwsze - jest to projekt, bez którego nie ma mowy o jej prawidłowej instalacji rekuperacji

W projekcie instalacji uwzględnia się warunki oraz potrzeby budynku, biorąc pod uwagę takie czynniki jak m.in.

• etap budowy domu;
• wymiary pomieszczeń;
• metody izolacji i konstrukcja budynku;
• jego ukierunkowanie względem stron świata;
• rodzaj ogrzewania;
• ilość dodatkowych akcesoriów;
• ilość osób, które będą go zamieszkiwać.

Na ich podstawie dobiera się optymalne rozwiązanie, uwzględniające nie tylko moc rekuperatora, ale również umiejscowienie elementów wentylacji (dokładne trasy prowadzenia instalacji i jej rodzaj), przeprowadzona zostaje również wstępna symulacja potencjalnych oszczędności. Często producenci rekuperacji oferują przy zakupie i montażu systemu projekt gratis, jednak gdy firma montująca rekuperację nie wykonuje go bezpłatnie, to wówczas trzeba liczyć się z wydatkiem ok. 500-800zł (w zależności od powierzchni budynku).

Po drugie - są to poszczególne urządzenia niezbędne do prawidłowego działania systemu

Podstawą jest tutaj zarówno jakość, jak i rodzaj rekuperatora, którego koszt może się różnić w zależności od: producenta, parametrów technicznych, jakości wykonania, wydajności zależnej od metrażu budynku, dodatkowych funkcje (np. chłodzenia albo nawilżania powietrza w domu) oraz wygody sterowania (stopień automatyzacji). Na to, ile zapłacimy za rekuperator wpływ będzie miała również jego moc wynikająca z obliczeń zapotrzebowania budynku na powietrze.

Najdroższe są urządzenia o najwyższej mocy i wydajności (może ona przekroczyć nawet 90 proc. zarówno w zakresie wentylacji powietrza, jak i odzyskiwania ciepła). Ceny samych centrali wentylacyjnych, w zależności od konkretnego modelu mogą być bardzo różne i wynosić 3.000 - 20.000 zł. Oprócz tego dochodzą również wydatki związane z zakupem i wykonaniem m.in.

• kanałów wentylacyjnych;
• kształtek;
• rozdzielaczy;
• przyłączy;
• rur izolowanych;
• wyrzutni;
• skrzynki rozdzielczej;
• czerpni wewnętrznych i zewnętrznych;
• taśmy aluminiowej;
• sterowników;
• tłumików;
• izolacji;
• uszczelek;
• kratek;
• przyłączy anemostatów.

W zależności od stopnia rozbudowania i rodzaju instalacji, cena takiego zestawu (wraz z rekuperatorem) może wahać się w przedziale od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Po trzecie - jest to dodatkowe wyposażenie instalacji

Do kosztu rekuperacji doliczyć trzeba również wydatki związane z dodatkowym wyposażeniem instalacji w elementy dające możliwości uzyskania kolejnych korzyści, takich jak zapewnienie: dogrzewania, chłodzenia, jonizowania powietrza, czy nawilżania. Należą do nich:

• gruntowy wymiennik ciepła;
• jednostka chłodząca;
• zaawansowane filtry powietrza;
• w pełni zautomatyzowany sterownik;
• nawilżacz powietrza;
• system antysmogowy;
• system online sterowania rekuperatorem ze smartfona lub tabletu;
• podłączenie rekuperatora do systemu zarządzania domem inteligentnym;
• dodatkowe czujniki (wilgotności, dwutlenku węgla).

Po czwarte - jest to montaż rekuperacji

Montaż rekuperacji polega na zainstalowaniu jednostki całego systemu, jaką jest rekuperator, oraz na rozprowadzeniu w domu kanałów wentylacyjnych. Ze względu na koszty, jak i wygodę przyszłych mieszkańców, najlepiej jest prace związane z montażem wentylacji mechanicznej planować na etapie budowy domu, czy też ewentualnie w przypadku budynku już istniejącego - podczas prac termomodernizacyjnych, czy generalnego remontu.

Tutaj ciężko jest podać konkretne kwoty, ponieważ wszystko zależy od wspomnianych już czynników związanych z powierzchnią obiektu, zakresu rozbudowy o dodatkowe funkcjonalności, czy też od konkretnego instalatora. W przypadku tego ostatniego czynnika pod uwagę brane są takie składowe, jak chociażby:

• pozycja na rynku i doświadczenie firmy montującej rekuperację;
• możliwość uzyskania kompleksowej obsługi;
• kwalifikacje zespołu;
• wsparcie i doradztwo na każdym etapie inwestycji;
• szybkość realizowanych przedsięwzięć;
• pełna obsługa techniczna (gwarancyjna i pogwarancyjna oraz przeglądy techniczne);
• możliwość podzielenia płatności za usługę, na etapy uzależnione od postępów prac na budowie (najlepiej jak mają one miejsce dopiero po ich zakończeniu, nie powinno się natomiast wnosić całej opłaty przed rozpoczęciem, jakichkolwiek działań związanych z montażem instalacji).

Od jakości proponowanych usług, zależy m.in. to, czy system rekuperacji będzie przynosić inwestorowi oszczędności na ogrzewaniu jak i optymalnie wentylować wszystkie pomieszczenia, dając komfort 24h. Robocizna to około 30 proc. kwoty całej instalacji, średnio jest to wydatek rzędu kilku - kilkunastu tysięcy złotych.

Więcej zapłacimy za montaż wentylacji mechanicznej korzystając z usług doświadczonych instalatorów, tańsze zaś bywają z reguły oferty proponowane przez osoby dopiero co rozpoczynające swoją przygodę z rekuperacją. W tym jednak przypadku, kuszące niskie ceny mogą nie przełożyć się na wysoką jakość zainstalowanej rekuperacji. Niestety, wówczas za wszystkie niedopatrzenia i popełnione błędy zapłaci inwestor, który nie tylko nie będzie odczuwał należytego komfortu z użytkowania wentylacji (będzie ona np. zbyt głośno pracować), ale i korzyści, w tym tych ekonomicznych. Tak więc zanim zdecydujemy się na wybór firmy montującej rekuperację dobrze jest zwrócić uwagę na to:

• czy posiada ona pozytywne opinie na temat świadczonych przez siebie usług (więcej na ten temat w naszym rankingu najlepszych firm montujących rekuperację);
• czy pochwalić się odpowiednim doświadczeniem w projektowaniu i montażu wentylacji mechanicznej;
• czy daje gwarancję na wykonany system i rekuperator;
• czy świadczy usługi serwisowe;
• czy wykonuje projekt instalacji, a następnie punkt po punkcie wszystkie zawarte w nim założenia.

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła - cena z montażem

Całościowy koszt montażu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła ustalany jest indywidualnie. Jak już wiemy, na cenę rekuperacji w domu wpływ mają koszty związane m.in. z: projektem, wielkością budynku, centralą rekuperacyjną i jej funkcjami, jakością materiałów tworzących instalację, oprzyrządowaniem oraz wykonaniem prac montażowych. Przy czym firma instalatorska w przypadku kosztu rekuperacji uwzględnia zarówno wielkość budynku, jak i układ pomieszczeń oraz to, czy prace wykonywane będą na etapie jego budowy, czy też termomodernizacji (jak najbardziej możliwa jest bowiem instalacja rekuperacji w domu wybudowanym, taka inwestycja będzie już jednak droższa i bardziej czasochłonna).

Finalnie cena kompletnego systemu rekuperacji może wahać się w granicach 15.000 - 40.000 zł. Przy czym:

• dla domu w stanie budowy o metrażu 100 m2 koszt rekuperacji to ok. 16.000 zł;
• dla domu w stanie budowy o metrażu 150 m2 cena rekuperacji to średnio ok. 25.000 zł;
• dla domu w stanie budowy o metrażu 200 m2 cena wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła to wydatek rzędu 33.000 zł;
• dla domu w stanie budowy o metrażu 250 m2 cena rekuperacji to już ok. 40.000 zł zł.

Wymienione powyżej kwoty obejmują kompleksową obsługę, zawierającą wszystkie elementy związane z montażem rekuperacji, począwszy od dokładnego wyliczenia zapotrzebowania na powietrze wentylacyjne (mające na celu maksymalizację komfortu powietrznego w pomieszczeniach), poprzez indywidualny projekt wentylacji, zakup oraz montaż rekuperatora i całego systemu rekuperacji w budynku, a kończąc na jego uruchomieniu i regulacji, zgodnie z zaprojektowanymi przepływami powietrza.

Koszty eksploatacji rekuperacji

Ponadto warto mieć na uwadze to, że po zainstalowaniu rekuperacji dojdą też dodatkowe koszty związane z eksploatacją systemu, takie jak:

• regularna wymiana filtrów, po to, aby możliwe było dostarczanie świeżego i oczyszczonego powietrza. W końcu to przez filtry przepływa całe powietrze (zarówno zużyte, wyciągane z pomieszczeń, jak i czyste, nawiewane do nich). Czystość filtrów należy sprawdzać najrzadziej raz na dwa miesiące, a wymieniać kiedy się zabrudzą (standardowo powinno się to odbywać co 3-5 miesięcy, nie rzadziej jednak niż raz na rok). W zależności od producenta, filtry podstawowej klasy to wydatek rzędu od 70 zł za komplet, a wyższej - od 280 zł;
• techniczne przeglądy serwisowe rekuperacji, które zaleca się zrobić jeden raz w roku. Sprawdzana jest wówczas poprawność działania całego systemu. Badana jest m.in. wydajność instalacji w punktach nawiewnych i wywiewnych (anemostatach), mierzone są ilości przepływów powietrza, sprawdzana jest czystość filtrów oraz czyszczony jest wymiennik w rekuperatorze i czerpnia powietrza. Wiąże się to z wydatkiem na poziomie 400-550 zł. Techniczny przegląd serwisowy nie jest obowiązkowy, jednak warto pamiętać o tym, że może zapobiec awariom i zwiększyć żywotność instalacji. Regularnie przeprowadzany serwis sprawi, że oszczędności z poprawnie działającej instalacji będą na najwyższym poziomie;
• czyszczenie instalacji rekuperacji, które można wykonać na kilka sposobów. Jednak działanie to powinno być poprzedzone inspekcją czystości kanałów. Czyszczenie dobrze jest wykonać po 8-10 latach użytkowania instalacji. Firmy świadczące usługi czyszczenia instalacji można znaleźć na terenie całego kraju. Oferują one kilka sposobów czyszczenia, np. mechaniczne lub za pomocą sprężonego powietrza, ponadto kanały można także dezynfekować na mokro;
• wyższe zużycie energii elektrycznej, związane z koniecznością stałego podłączenia urządzenia do prądu. W przypadku rekuperatora zainstalowanego w domu o powierzchni 120 m2, będzie to miesięczny wydatek na poziomie ok. 20 zł (przy cenie 0,66 zł/kWh), co rocznie daje ok. 240 zł. Oczywiście kwota ta zależy w dużej mierze od doboru jednostki centralnej do potrzeb budynku i użytkowników, zazwyczaj jednak dla budynku o średniej wielkości nie powinna ona przekraczać 300 zł rocznie.

Eksploatacja rekuperacji oznacza zatem dodatkowe koszty rzędu ok. 800 zł rocznie. Kwotę tę można oczywiście obniżyć, decydując się na połączenie systemu rekuperacji z fotowoltaiką i pompą ciepła. Taki układ, to doskonała inwestycja w spokojną przyszłość, albowiem nie tylko znacznie podwyższa komfort życia inwestorów, ale również:

• pozwala do minimum ograniczyć wydatki związane z rachunkami za energię elektryczną i ogrzewanie;
• podnosi prestiż wartości budynku;
• obniża koszty inwestycji w dom, związane z budową komina, kotłowni, czy magazynu na opał;
• daje możliwość uzyskania dofinansowania, np. w ramach programu “Czyste Powietrze”;
• uniezależnia od rosnących cen prądu;
• skutecznie chroni przed zanieczyszczeniami, w tym smogiem (polskie miasta należą do najbardziej zanieczyszczonych na świecie).

Wentylacja mechaniczna i grawitacyjna - różnice w cenie

Zgodnie z prawem budowlanym, w każdym domu musi być wentylacja - grawitacyjna lub mechaniczna. Pierwsza z nich, której funkcjonowanie w pełni zależy od czynników atmosferycznych (przede wszystkim od temperatury i kierunków wiatru), to najprostszy i najstarszy sposób wymiany powietrza stosowany w tradycyjnym budownictwie. Przez lata utarło się, że koszt jej montażu jest znacznie niższy niż w przypadku rekuperacji, która nadal jawi się jako wręcz luksusowa. Czy jednak na pewno?

Oczywiście, że nie, albowiem rekuperacja jest o wiele tańsza niż by się mogło wydawać. Dlaczego? Otóż, po pierwsze prawidłowy montaż wentylacji grawitacyjnej to ogromne wyzwanie, wymagające uwzględnienia długiej listy zmiennych, co naturalnie wiąże się ze sporymi wydatkami, o których tak często się nie wspomina. Ponadto jeśli dołoży się do tego spore straty ciepła szczególnie w miesiącach jesienno-zimowych, to wówczas może okazać się, że cena wykonania wentylacji grawitacyjnej jest porównywalny z kosztem rekuperacji. W przypadku wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła odchodzi bowiem wiele wydatków związanych m.in. z:

• budową domu, który nie wymaga już kominów i kominków dachowych (rezygnując z ich budowy zaoszczędzić można średnio 15.000 zł). Ponadto, dzięki temu, że w budynku z wentylacją mechaniczną nie trzeba już tak często wietrzyć, to nie trzeba już inwestować w droższe okna z nawiewnikami, które zastępuje się tańszymi oknami (np. typu FIX, czyli tzw. oknami nieotwieranymi). Zaoszczędzić można wówczas minimum kilka tysięcy złotych;
• systemem grzewczym, dzięki uzyskaniu przez rekuperację niższego zapotrzebowania energetycznego domu, można zainstalować w nim urządzenie grzewcze o mniejszej mocy (takie niskotemperaturowe źródło ciepła jak: gazowy kocioł kondensacyjny, powietrzna pompa ciepła, czy gruntowa pompa ciepła).

Sumując wszystkie wydatki związane z tymi dwoma rodzajami wentylacji, w przypadku domu jednorodzinnego o powierzchni użytkowej 150 m2:

• montaż rekuperacji to wydatek rzędu ok. 25.000 zł;
• montaż wentylacji grawitacyjnej to koszt szacowany na mniej więcej 21.000 zł.

Dodając do tego, zawsze świeże i zdrowe powietrze oraz duże oszczędności na kosztach ogrzewania budynku, sięgające nawet do 50 proc., jest to jedna z lepszych inwestycji, która zwróci się nawet po 10-12 latach użytkowania (w zależności od wyceny instalacji).

Jak obniżyć koszt rekuperacji?

Rekuperacja w domu pomaga nie tylko w spełnieniu wymagań zawartych w Warunkach Technicznych 2021, ale i zapewnia dostęp do świeżego powietrza, oddziałując w ten sposób na komfort jej użytkowników. Nadal jednak koszty związane z montażem systemu rekuperacji są relatywnie wysokie, co może skutecznie zniechęcać część inwestorów. Jednak niepotrzebnie, bowiem decydując się na montaż rekuperacji, jeszcze na etapie projektowania domu, można uzyskać spore oszczędności, dzięki czemu koszt takiej inwestycji, jest prawie taki sam, jak w przypadku wentylacji grawitacyjnej. Natomiast jeśli w planach mamy montaż rekuperacji w domu już istniejącym, to można obniżyć ten wydatek dzięki dofinansowaniom do rekuperacji, takim jak:

• Czyste Powietrze;
• Ulga termomodernizacyjna.

Rekuperacja to niekwestionowane zalety, do których należą: ciągła filtracja powietrza, pełna kontrola nad intensywnością wentylacji oraz odzysk ciepła (o każdej porze roku, dzięki czemu zimą trafia do wnętrza budynku powietrze ogrzane, a latem schłodzone), a co za tym idzie, oszczędność energii. Dużym udogodnieniem jest możliwość obniżenia kosztów takiej inwestycji, dzięki dostępnym dofinansowaniom do rekuperacji.