Alergia to choroba cywilizacyjna XXI wieku
Alergia jest obecnie jedną z najpowszechniej występujących chorób, szacuje się, że tylko w Polsce z jej powodu cierpi ok. 40 proc. społeczeństwa (sto lat temu było to zaledwie 2 proc. ludzi). W Europie natomiast uważana jest za najczęstszą chorobę przewlekłą, dotykającą ponad 150 milionów osób (z prognoz wynika, że tylko do 2025 roku na alergię chorować będzie połowa europejskiej populacji, a więc ponad 350 milionów osób).
Źródło: grupadiagnostyka.pl, na podstawie “Prewalencja chorób alergicznych w Europie” (Wg EFA Book on Respiratory Allergies Raise Awareness, Relieve the Burden, Ed by Erkka Valovirta, 2012)
Pierwsze objawy alergii mogą pojawić się już u niemowląt, coraz więcej przypadków zachorowań jest również u osób po 30. i 40. roku życia. Bezpośrednią przyczyną choroby jest niewłaściwa reakcja układu odpornościowego człowieka na kontakt z alergenem. Wyróżnia się alergie: na jad owadów, pokarmowe, kontaktowe, czy wziewne (spowodowane przez: pyłek roślin, zarodniki grzybów, roztocza kurzu domowego i naskórek zwierząt). Szacuje się, że właśnie na alergiczny nieżyt nosa choruje nawet 500 mln osób na świecie, przy czym:
- częściej jest to nieżyt sezonowy, spowodowany uczuleniem na pyłki roślin;
- rzadziej natomiast nieżyt całoroczny, związany przede wszystkim z alergią na roztocza kurzu domowego.
Wśród czynników ryzyka zachorowania na choroby alergiczne najczęściej wymienia się czynniki genetyczne i epigenetyczne, zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego (w tym smog). Najnowsze badania wskazują również, że przyczyną coraz większej nadwrażliwości na alergeny mogą być też postępujące zmiany klimatu (World Allergy Week, 2016). Wzrost stężenia CO2 w atmosferze i rosnące temperatury sprawiają, że sezon pylenia niektórych roślin wydłużył się nawet o 20 dni, w porównaniu z końcówką XX wieku (zarówno w Europie, jak i w USA).
Jakie znaczenie ma rekuperacja dla alergika?
Niestety w większości przypadków alergii nie da się całkowicie wyleczyć. Pozytywny efekt w przypadku sezonowego alergicznego nieżytu nosa przynieść mogą tabletki i krople na alergię oraz odczulanie (tzw. immunoterapia alergenowa). Zmniejszyć ryzyko alergii i związanych z nią dolegliwości można również poprzez odpowiednią wentylację pomieszczeń. Najlepiej pod tym względem sprawdza się rekuperacja, uznana za najskuteczniejszą formę wentylacji. Osiąga ona bowiem najlepsze parametry i gwarantuje doskonały klimat w domu bez względu na porę dnia, czy roku.
Choć główną rolą wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest odpowiednia wentylacja pomieszczeń i oszczędności w ogrzewaniu, to nie jedyne korzyści wynikające z tego rozwiązania. Podkreślić tu bowiem trzeba, że rekuperacja w domu, to również wiele zalet, polepszających komfort życia domowników (w tym i alergików), takich jak:
- stała wymagana jakość powietrza w pomieszczeniach;
- dokładne filtrowanie nawiewanego powietrza w rekuperatorze.
Stała wymagana jakość powietrza w pomieszczeniach
Mówiąc o wentylacji, nie sposób nie wspomnieć o aspekcie jakości powietrza, którego skład i parametry są w stanie zapewnić mieszkańcom dobre samopoczucie. Dzięki rekuperacji z pomieszczeń zostają usunięte zanieczyszczenia, których źródłem są ludzie, przedmioty i elementy stałe budynku (w tym m.in. meble, podłogi i stolarka otworowa). Należy tu również podkreślić, że szczególnie podstępnym rodzajem zanieczyszczenia powietrza jest dwutlenek węgla. Szacuje się, że człowiek podczas aktywnego wypoczynku produkuje ok. 12 litrów tego związku chemicznego na godzinę, natomiast podczas dużego wysiłku może to być 4-6 razy więcej.
Optymalna granica dwutlenku węgla w pomieszczeniach domowych to 1.000 ppm. Powyżej 1.500 ppm zauważalny jest spadek koncentracji, utrata energii i uczucie senności. Niebezpiecznie natomiast zaczyna się robić, gdy poziom CO2 osiąga wartość 2.500 ppm (konsekwencją czego mogą być nie tylko bóle głowy, rozdrażnienie, ospałość, czy brak energii, ale i poważniejsze konsekwencje medyczne). Tylko w czasie snu, stężenie CO2, w nieprawidłowo wietrzonej sypialni nad ranem przekracza wartość 2.500-3.500 ppm CO2.
Co ważne, sytuacja komplikuje się w chwili, gdy któryś z domowników ma alergię, bądź cierpi na choroby płucne, takie jak astma. To właśnie ta grupa osób jeszcze bardziej dotkliwie odczuwa „zużyte” powietrze w pomieszczeniach (nadmierna wilgoć w pomieszczeniach może m.in. prowadzić do rozwoju grzyba i pleśni). Objawia się to takimi dolegliwościami ze strony układu oddechowego, jak m.in. chrypka, kichanie, katar, suchy kaszel, zatkany nos, a nawet chrapanie.
Odpowiednia wentylacja pomieszczeń oraz utrzymanie umiarkowanej temperatury i niskiej wilgotności, to również najlepszy sposób na uniknięcie syndromu chorego budynku (Sick Building Syndrome), który jest reakcją organizmu na zbyt małą ilością świeżego powietrza w pomieszczeniu i jego złą jakość. Do głównych objawów SBS zalicza się: zaburzenia pamięci i koncentracji, zmęczenie, bóle i zawroty głowy, podrażnienie błon śluzowych gardła, nosa i krtani, mdłości, utrudnione oddychanie, a nawet omdlenia.
Dokładne filtrowanie nawiewanego powietrza w rekuperatorze
Niekwestionowaną zaletą montażu rekuperacji jest również dokładne filtrowanie nawiewanego powietrza w rekuperatorze. Usuwana jest z niego większość zanieczyszczeń (dokładność zależy od rodzaju zastosowanego filtra). Zimą jest to przede wszystkim kurz i smog, w przypadku którego największą ilość zanieczyszczeń stanowią pyły: PM10, PM 2.5 i PM 1. Z kolei wiosną i latem, w okresie wzmożonego występowania alergenów, są to pyłki roślin:
Źródło: medicover.pl
Zalety rekuperacji są więc nieporównywalne z tradycyjną wentylacją grawitacyjną. Zapewnia ona bowiem świeże i czyste powietrze, tak ważne do prawidłowego funkcjonowania i komfortu, szczególnie alergikom. Decydując się jednak na montaż wentylacji mechanicznej, dobrze jest zwrócić uwagę na jej poszczególne elementy składowe, tak aby jeszcze bardziej uwzględniały potrzeby osób chorujących na alergię.
Mowa tu przede wszystkim o filtrach. Obecnie standardem są te o klasie G4, jednak w przypadku osób cierpiących na alergię, najlepszym rozwiązaniem będą filtry o podwyższonej klasie filtracji F7, F8, F9 (nazywane filtrami dokładnymi). Mają one bowiem wysoką skuteczność w zatrzymywaniu praktycznie wszystkich zanieczyszczeń. doskonale wychwytują: pyłki roślin, zarodniki grzybów, bakterie, smog i częściowo - wirusy. Filtry klasy F7 powinny wychwycić średnio 80-90 proc.cząsteczek o średnicy 0,4 μm (minimalnie 35 proc.), natomiast filtry klasy F9 - średnio 95 proc. cząsteczek o tej samej średnicy (minimalnie 75 proc.). Aby jednak uzyskać wymagany stopień oczyszczenia, bardzo ważna jest systematyczna wymiana filtrów (zgodnie z zaleceniami producenta).
Druga ważną częścią rekuperacji są kanały wentylacyjne, które szczególnie w przypadku osób uczulonych powinny mieć działanie:
- antystatyczne, co ogranicza osiadanie i gromadzenie się kurzu w rurach. Ich gładka powierzchnia wewnętrzna pozwala nie tylko uzyskać duże przepływy powietrza przy małych stratach ciśnienia, ale i ułatwia ich czyszczenie;
- antygrzybiczne i antybakteryjne. Najlepiej, aby ścianka wewnętrzna wykonana była z ze srebra, miedzi i innych związków aktywnych mikrobiologicznie, dzięki czemu przewody zabezpieczone zostają przed ich kolonizacją przez niepożądane mikroorganizmy (zastosowane substancje mają działanie pleśniobójcze, grzybobójcze i bakteriobójcze).
Rekuperacja, to nie tylko gwarancja świeżego powietrza 24/7, ale i też jego dodatkowe oczyszczanie (dzięki filtrom zainstalowanym w centrali), ze wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń (w tym pyłków, zarodników grzybów i pleśni). Warto więc rozważyć jej montaż, jeśli nasi domownicy są alergikami, wpłynie to bowiem pozytywnie na jakość i komfort ich życia.
