Przypadki nadużyć i planowane ograniczenia
Jak informuje portal wysokienapiecie.pl, NFOŚiGW planuje sporo zmian w funkcjonowaniu programu. Oprócz ograniczenia dotacji Czyste Powietrze wyłącznie na źródła ciepła z listy ZUM pojawią się też nowe zasady dotyczące oceny sytuacji materialnej beneficjenta.
W zakresie finansowania modyfikacje mają na celu ograniczenie możliwości składania wniosków na kilka nieruchomości przez jednego beneficjenta. W programie mogą bowiem uczestniczyć właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych spełniający określone kryteria dochodowe Jednocześnie brak limitów domów zgłaszanych do programu umożliwiał składanie osobnych wniosków na każdy budynek należący do jednego właściciela, co otwierało pole do nadużyć.
Nowe regulacje będą obejmowały ograniczenie wnioskowania w ramach części 3 programu (z najwyższym dofinansowaniem) tylko na jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub jeden lokal mieszkalny. Osoby, które już skorzystały z dofinansowania w ramach części 3 programu, będą mogły ubiegać się o kolejne środki wyłącznie w ramach części 1 programu.
Przyczyny wprowadzenia zmian
Zmiany w programie są reakcją na rosnące przypadki nadużyć, gdzie osoby deklarujące niskie dochody składały wnioski na kilka nieruchomości. Operatorowi programu znane są sytuacje, w których przykładowo 18-latek deklarujący zerowy dochód, był współwłaścicielem trzech nieruchomości i ubiegał się o dofinansowanie na każdą z nich, co łącznie dawało około 300 tys. zł dotacji. Podobne sytuacje były możliwe dzięki brakowi odpowiedniej weryfikacji majątku wnioskodawcy i elastycznym kryteriom kwalifikacyjnym.
Takie przypadki uwidaczniają potrzebę lepszej weryfikacji przez organy gminy i potencjalnego zawiadamiania o możliwości popełnienia przestępstwa w przypadku wątpliwości. Aby skutecznie wykorzystać środki z programu "Czyste Powietrze" i zapobiec nadużyciom, konieczne jest ulepszenie systemu kontroli i wprowadzenie bardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących kwalifikacji do programu.
Polak potrafi... kombinować
Niestety, w kraju takie podejście do systemów wsparcia, nie jest nowością. Podobne problemy pojawiały się także m.in. w przypadku dodatku węglowego. Wówczas, niektóre osoby, korzystając z nieprecyzyjnych przepisów, wyłudzały nawet kilka dopłat na jedno źródło ciepła, deklarując oddzielne gospodarstwa domowe. Zdarzały się również wnioski np. na pustostany.
