Czy pompę ciepła można wyłączyć poza sezonem grzewczym?

Prawidłowe ustawienie pompy ciepła to gwarancja wieloletniej i efektywnej pracy

Na komfort i żywotność pompy ciepła oraz jej ekonomiczną i bezawaryjną pracę wpływa wiele czynników. Począwszy od wyboru odpowiedniego modelu pompy ciepła, przez dobór jej mocy i parametrów, po znalezienie najlepszej firmy instalatorskiej. Ponadto żeby pompa ciepła działała poprawnie, konieczne jest podzielenie jej montażu na kilka podstawowych etapów. Z czego, ostatnim z nich jest uruchomienie urządzenia, wymagające od instalatora odpowiednich umiejętności.

Kolejnym krokiem jest, to co nas w tym momencie interesuje najbardziej, a więc - regulacja poszczególnych funkcji i ustawienie odpowiednich parametrów. Pompy ciepła bowiem, w porównaniu z innymi urządzeniami wymagają znacznie więcej uwagi (żadne z nich nie ma aż tylu zmiennych) oraz cierpliwości połączonej z wiedzą i precyzją.

Odpowiednie ustawienie pracy pompy ciepła ma znaczenie, nie tylko w aspekcie poprawnej pracy urządzenia, ale i uzyskaniu jak największego komfortu podczas jej użytkowania. Podczas pierwszego uruchomienia sprawdzana jest m.in.

• sprawność samej pompy ciepła;
• działanie dostępnych funkcji (podgrzewanie ciepłej wody użytkowej, chłodzenie etc.).

Prawidłowa praca tego ekologicznego urządzenia wymaga, aby wszystkie procedury związane pierwszym uruchomieniem zostały wypełnione. Nadal jednak jest ono marginalizowane przez samych instalatorów oraz użytkowników. A to duży błąd. Dlaczego?

Warto skorzystać z wiedzy instalatora pomp ciepła

Ponieważ jest to ostatni moment, kiedy instalator może wykazać się swoją wiedzą, umiejętnościami i doświadczeniem (a przynajmniej tak powinno być, warto więc przed podjęciem jakichkolwiek działań sprawdzić: O co zapytać instalatora pomp ciepła przed montażem urządzenia?). Natomiast sam użytkownik pompy ciepła może przedstawić swoje wymagania i oczekiwania, co do tego jakiego komfortu oczekuje. W końcu, kto inny, jak nie on sam, posiada wiedzę na temat swoich upodobań, w obrębie grzania domu i ciepłej wody użytkowej.

Zazwyczaj, za odpowiednią temperaturę przyjmuje się 22°C, zdarza się jednak, że dla jednych domowników może być ona zbyt wysoka, a dla drugich zbyt niska. Przy czym zawsze trzeba mieć na uwadze to, że nieodpowiednio dobrana temperatura może być źródłem wielu dolegliwości, w tym złego samopoczucia, bólu głowy, czy zaburzeń koncentracji. Wymiana informacji pozwoli uniknąć błędnych ustawień urządzenia, jego wadliwej pracy, a co z tym związane, braku komfortu cieplnego w pomieszczeniach.

Naturalnie, każdy producent pompy ciepła, bez względu, na to czy urządzenie to ma służyć do przygotowania ciepłej wody użytkowej (pompa ciepła do cwu), czy do ogrzewania domu lub też łączy w sobie te dwie funkcje, projektuje je i konstruuje m.in. z myślą o jego trwałej i bezawaryjnej pracy. Nie odbędzie się ona jednak bez drobnej ingerencji instalatora, albowiem każde z tych urządzeń będzie pracowało w innych warunkach. Dotyczy to m.in. czynnika grzejącego (bądź chłodzącego) zastosowanego w takim układzie (najczęściej jest to woda, która powoduje osadzanie się kamienia na różnych elementach, w tym i na grzałce). Ponadto na sprawność pompy ciepła wpływ ma również rodzaj i model pompy ciepła, różnica temperatur, strefa klimatyczna, w której znajduje się dom, czy pora roku.

Czy można wyłączyć pompę ciepła?

W tej kwestii wszyscy specjaliści są zgodni, że nie! Ponieważ odcięcie pompy ciepła od prądu odbiera jej szansę na prawidłową pracę, a tym samym zadbanie o potrzeby użytkownika. Pomimo tego, że że producenci zabezpieczają urządzenie przed taką sytuacją (programując polecenie samoistnego rozpoczęcia pracy o różnych porach i w różnych warunkach), to i tak długotrwały postój może spowodować m.in.

• uszkodzenia w trakcie rozruchu i tzw. zastanie zaworów (w końcu pompa ciepła jest połączona z całym układem hydraulicznym wypełnionym wodą). Kilkumiesięczne “zastanie” i postój takich urządzeń jak pompy obiegowe, w zakamienionej wodzie, może prowadzić do awarii pompy ciepła podczas jej rozruchu. Może się ona „zatrzeć”, a zawory zablokować w jednej pozycji;
• częściowy lub całkowity reset programowanych parametrów, co oznacza, że cała praca instalatora, który skonfigurował odpowiedni tryb pracy pompy ciepła (to właśnie on determinuje jej działanie) może pójść na marne, albowiem po kilkumiesięcznej przerwie, urządzenie może utracić zapisy w swojej pamięci i zapomnieć “obsługi” budynku.

Należy mieć również na uwadze to, że nowoczesne pompy ciepła, nawet kiedy nie muszą wykonywać pracy, zaprogramowane są tak, aby wykonywać akcje testowe. Sprawdzane jest wówczas bezpieczeństwo podzespołów, co chroni przed zastaniem pompy obiegowe czy zawory mieszające.

Dlaczego użytkownicy chcą wyłączyć pompę ciepła?

Chęć wyłączenia pompy ciepła wynika najczęściej z dwóch przyczyn:

• pierwszą z nich jest kwestia ekonomiczna, w końcu jak urządzenie nie będzie pracować, to nie będzie zużywać prądu, a to z kolei wiąże się z większą oszczędnością (zamiast jednak wyłączać pompę ciepła lepiej zapoznać się z innymi
  9 skutecznymi sposobami na obniżenie rachunków za prąd w domu i firmie). Oprócz tego pompy ciepła wykazują wysoką efektywność to również doskonale współpracują z fotowoltaiką;
• drugą natomiast przyczyną jest kwestia cieplna, związana z brakiem komfortu cieplnego w pomieszczeniach. I tutaj należy podkreślić, że dobrze zaprogramowana pompa ciepła nie powinna wymagać żadnej ingerencji użytkownika. Albowiem urządzenie to powinno samoczynnie zmniejszyć zużycie energii w okresie, w którym jego intensywna praca nie jest już potrzebna i dostosować swoją temperaturę do otoczenia tak, by dbać o komfort termiczny domowników przez cały rok.

Wyłączenie pompy ciepła poza sezonem grzewczym nie powinno mieć zatem miejsca. Często jednak dochodzi do tego z powodu przekonania użytkowników, że jej praca w okresie wiosennym i letnim jest zbędna. Jest to oczywiście błędne założenie, albowiem praca pompy ciepła nie ogranicza się wyłącznie do ogrzewania domu, ale i do:

• przygotowania c.w.u. - jeśli użytkownik pompy ciepła nie ma zainstalowanych kolektorów słonecznych lub innego źródła ciepłej wody użytkowej, urządzenie to musi pracować, nawet w temperaturze zewnętrznej wynoszącej 30°C (zdarza się też, że właściciel domu potrzebuje tej wody więcej - wówczas dobrym rozwiązaniem może okazać się pompa ciepła do basenu);
• chłodzenia w cieplejsze dni, co jest doskonałą alternatywą dla klimatyzacji. Chłodzenie pompą ciepła może być realizowane na dwa sposoby - w trybie pasywnym lub w trybie aktywnym.

Ponadto, jak już było to wspomniane wcześniej, nawet jeśli pompa ciepła pozostaje w stanie spoczynku, przeprowadza w tym czasie niezbędne funkcje testowe. Zasilanie elektryczne jest więc zatem niezbędne.

Dlaczego tak ważne jest miejsce montażu pompy ciepła?

Automatyka wbudowana w pompę ciepła ma też zapewniać komfort, tak by nie było konieczności włączania lub wyłączania jej co sezon. W praktyce oznacza to wskazanie granicy, po przekroczeniu której samodzielnie odłączy ona ogrzewanie CO i nie będzie zużywać energii elektrycznej (przykładowo po przekroczeniu temperatury zewnętrznej +19°C).

Należy tu jednak podkreślić, że dla prawidłowego działania pompy ciepła, konieczne jest zainstalowanie jednostki zewnętrznej w odpowiednim miejscu. Ponieważ to w jej wnętrzu znajduje się czujnik temperatury, który wykorzystywany jest do procesów technologicznych (decyduje on też o automatyce pracy pompy ciepła). Tak więc ustawienie jednostki zewnętrznej od południowej, słonecznej strony, może skutkować nieodpowiednim ogrzaniem budynku (lepiej tu sprawdza się mało nasłoneczniona strona północna i wschodnia).

Źle ulokowane miejsce pomiaru, w bardzo nasłonecznionym miejscu, w przypadku gdy reszta domu jest zacieniona, spowoduje, że w okresie przejściowym (przy np. temperaturze w słońcu +19°C, a w cieniu +10°C) czujnik temperatury zewnętrznej wyłączy ogrzewanie w budynku, zaburzając w ten sposób komfort cieplny w pomieszczeniach.

Jak ograniczyć zużycie prądu przez pompę ciepła?

Jeśli zależy nam na większych oszczędnościach, czy też chcemy rozwiązać konkretny problem związany z pracą pompy ciepła, znacznie lepszym wyjściem jest podjęcie działań związanych z odpowiednim oprogramowaniem urządzenia. Warto pamiętać, że w niektórych sytuacjach wystarczy np.

• zmienić miejsce pomiaru zewnętrznego temperatury (które mogło zostać przeprowadzone w błędny sposób);
• wyłączyć jeden z procesów urządzenia, który nie jest w danym momencie potrzebny.

Oczywiście, jeżeli zależy nam na ekonomiczności inwestycji, to najlepiej, zdecydować się na współpracę pompy ciepła z niskotemperaturowym ogrzewaniem podłogowym. Ponadto oprócz tego, warto również rozważyć:

• montaż paneli fotowoltaicznych;
• montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacji);
• zmianę taryfy energetycznej na np. G12w lub G12.