Magazyny energii - skąd zainteresowanie technologią?
Technologia magazynowania energii nie jest bynajmniej nowym zagadnieniem w kontekście zarządzania produkcją i zużyciem energii. Stosunkowo niedawno zainicjowaną na polskim rynku koncepcją jest natomiast popularyzacja hybrydowych instalacji PV, w takim kształcie, w jakim znamy je obecnie. Połączenie fotowoltaiki i magazynu energii to rozwiązanie, z którego od co najmniej kilkunastu lat z powodzeniem korzystają prosumenci z takich krajów, jak Niemcy, Austria, Włochy, Wielka Brytania, czy Stany Zjednoczone. Co więcej, każdego roku rynki te notują spore wzrosty w liczbie zakupionych domowych magazynów energii, a co za tym idzie także w łącznej pojemności zainstalowanych systemów (tylko w Niemczech w 2021 zainstalowano 141 tys. domowych magazynów energii). Jakie jednak czynniki determinują we wskazanych krajach popularność inwestycji w hybrydowe instalacje PV?
Nie sposób nie zgodzić się z tymi komentatorami zmian w branży energetycznej, którzy twierdzą, że instalowanie domowych magazynów energii opłaca się w szczególności w tych krajach, których obywatele płacą najwięcej za energię elektryczną. Rzeczywiście systemy rozliczeń prosumentów w Niemczech, czy w Wielkiej Brytanii mogą mieć kluczowe znaczenie w popularyzacji doposażania instalacji PV o magazyn energii lub inwestowania od początku w instalację hybrydową. Tym niemniej, nie należy zapominać o wszystkich wymiernych korzyściach, jakie niesie ze sobą użytkowanie magazynu energii. Dlaczego zatem prosumenci zainteresowali się technologią magazynowania energii? Między innymi z powodu takich aspektów, jak:
-
- dążenie do zwiększenia poziomu niezależności energetycznej w obliczu wysokich cen prądu oraz perspektywy sukcesywnych podwyżek w tym obszarze;
-
- maksymalizacja autokonsumcji energii elektrycznej wytworzonej w instalacji fotowoltaicznej w ramach zapotrzebowania energetycznego gospodarstwa domowego i tym samym ograniczenie wolumenu energii oddawanego do sieci;
-
- zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego w postaci awaryjnego źródła zasilania w momentach ograniczonej pracy lub awarii instalacji fotowoltaicznej, bądź infrastruktury sieci elektroenergetycznych;
-
- współuczestnictwo w redukcji nieekologicznych źródeł energii degradujących środowisko naturalne w wielu aspektach;
- wykorzystanie magazynu energii w ramach efektywnej współpracy w systemem ładowania samochodów elektrycznych.
Dlaczego popularyzacja magazynowania energii jest tak ważna?
Oprócz oczywistych korzyści wynikających z popularyzacji technologii magazynowania energii, takich jak chociażby optymalizacja jej produkcji i zużycia, a także usprawnienie i uelastycznienie krajowej infrastruktury sieci elektroenergetycznych, rozwój rynku magazynów energii w Polsce będzie miał daleko idące skutki w zdecydowanie szerszej perspektywie. W lutym 2022 roku Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Magazynowania Energii sporządziła raport zatytułowany “Wpływ rozbudowy infrastruktury magazynów energii na rozwój gospodarczy w Polsce – prognoza do 2040 r.”. Celem przeprowadzonych analiz było wykazanie możliwych korelacji pomiędzy popularyzacją bateryjnych magazynów energii zarówno w ujęciu prywatnym, jak i komercyjnym na zmiany w polskiej gospodarce.
Okazało się, że w zależności od zakładanego w badaniach scenariusza (bazowy, PEP2040 i optymalny), uzyskane przez analityków wyniki mieszczą się w dużym uproszczeniu w zakresie od umiarkowanych do niezwykle optymistycznych. Wyznaczono w ich zakresie prognozy dla sektorowego rozkładu trzech zmiennych makroekonomicznych: produkcji krajowej, zatrudnienia oraz wartości dodanej. Obliczono, że rozwój infrastruktury magazynów energii w Polsce może przyczynić się do uzyskania do 2040 roku następujących efektów gospodarczych:
- 26 tysięcy trwałych miejsc pracy;
- 69 mld zł wzrostu produkcji krajowej;
- 33 mld zł przyrostu wartości dodanej.
Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na prognozy dotyczące wzrostu łącznej pojemności prosumenckich i wielkoskalowych magazynów energii w kolejnych przedziałach czasowych do 2040 roku. Przewidywania te wyznaczono w ramach każdego z analizowanych scenariuszy:
Magazyny energii - opinie potencjalnych użytkowników
Wszystkie wyszczególnione powyżej korzyści inwestowania w magazyny energii oraz obiecujące efekty rozwoju tego rynku dla środowiska i gospodarki niestety nadal nie przekonują wielu potencjalnych użytkowników tej technologii w Polsce. Zdecydowanie większym zainetersowaniem cieszą się oczywiście przemysłowe i wielkoskalowe magazyny energii, które już niedługo otrzymają dodatkowe wsparcie rozwoju z Funduszu Modernizacyjnego. Nie oznacza to bynajmniej, że prosumenckie magazyny energii takiego wsparcia zostały pozbawione. Z istotnym opóźnieniem, ale od kwietnia 2022 roku ruszył projekt dofinansowań do magazynów energii w ramach czwartej edycji programu Mój Prąd, który zostaj przedłużony na edycję piątą. Według jego założeń prosumenci mogą uzyskać obecnie do 16 000 zł dotacji do zakupu urządzenia. Okazuje się jednak, że dotychczas zainteresowanie tymi środkami jest nadal niewystarczające. Co zatem powstrzymuje potencjalnych użytkowników magazynów energii od podejmowania inwestycji?
Powyższa wypowiedź pochodząca z forum portalu muratordom.pl wyraźnie wskazuje na wątpliwości, jakie mogą mieć potencjalni inwestorzy zainteresowani instalacją domowych magazynów energii. Autor prosi także pozostałych użytkowników forum o pomoc w poleceniu konkretnego modelu akumulatora i podanie orientacyjnych cen takiego rozwiązania. Niektóre z wątpliwości dotyczące choćby żywotności modułów bateryjnych, cen magazynów energii, systemu automatycznego przełączania akumulatora pomiędzy trybami on-grid i off-grid można rozwiać na przykład dzięki naszemu rankingowi magazynów energii zestawiającemu najważniejsze cechy różnych modeli tych urządzeń. Opis warunków procesu podłączania magazynu energii, czy zagadnień dotyczących budowy magazynu energii z baterii samochodowej, to również tematy poruszane w serwisie enerad.pl. Warto się z nimi zapoznać celem poszerzenia swojej wiedzy i rozwiania niektórych wątpliwości.
Kolejna przytoczona opinia również pochodzi z forum “Muratora” i dotyczy wątpliwości co do zasadności inwestycji w magazyn energii w kontekście jego użytkowania w miesiącach zimowych oraz w trybie awaryjnego źródła zasilania. Autor w swojej wypowiedzi upraszcza nieco zarówno sposób wykorzystywania magazynu energii, zagadnienia dotyczące produkcji energii elektrycznej przez instalację PV w miesiącach o mniejszym nasłonecznieniu, jak również obliczenia dotyczące prognozowanego wydatku. W kontekście obliczenia zapotrzebowania energetycznego gospodarstwa domowego i dopasowania do niego odpowiedniego akumulatora bateryjnego zawsze warto zasięgnąć pomocy, wiedzy i doświadczenia specjalisty, będącego na przykład instalatorem magazynów energii. Koszty rzędu 88 tys. zł netto wydają się być mocno zawyżone w odniesieniu do domowego systemu magazynowania energii, natomiast dla niektórych użytkowników nawet kilkugodzinne przerwy w dostawie prądu mogą być znaczące. Niektóre opinie uogólniają sytuacje, które powinny być rozpatrywane indywidualnie i warto na nie uważać.
Powyższa opinia pochodząca z serwisu elektroda.pl doskonale pokazuje, jak uogólnienia i niedopowiedzenia mogą wprowadzać w błąd osoby poszukujące rzetelnych odpowiedzi na swoje pytania. Pomijając bardzo ciekawe obliczenia autora tej wypowiedzi, warto zwrócić uwagę na jego rozważania dotyczące żywotności magazynu energii. Każde tego typu urządzenie posiada określony okres gwarancyjny odnoszący się do przedziału czasowego lub ilości cykli ładowania baterii. Najczęściej są to wartości rzędu 10 lat (niekiedy nawet 15 lat) oraz 5000-6000 cykli ładowania. Każde urządzenie bez względu na to, czy jest magazynem energii, pralką, czy też odkurzaczem posiada określone instrukcją sposoby użytkowania warunkujące jego długą, wydajną i bezawaryjną pracę. Nikogo nie powinno zatem dziwić, że akumulatorom również należy zapewnić w tym celu optymalne warunki funkcjonowania.
Magazyn energii - opinia po roku użytkowania
Tym, co łączy zaprezentowane powyżej opinie jest bez wątpienia fakt, że autorzy tych wypowiedzi prawdopodobnie nie użytkowali nigdy osobiście magazynu energii i nie mogą pod tym względem być źródłem recenzji popartych doświadczeniem. Odwrotnie jest natomiast w przypadku pana Wojciecha Tretera, redaktora serwisu czysteogrzewanie.pl, który zrelacjonował swoje spostrzeżenia dotyczące użytkowania niekonwencjonalnej jak na polskie warunki instalacji z magazynem energii działającej w trybie off-grid. W trakcie miesięcy funkcjonowania systemu, jego twórca modyfikował pierwotną konfigurację tak, aby zoptymalizować jej wydajność. Rozbudował między innymi pojemność zastosowanego w systemie magazynu energii PylonTech. Dzięki poczynionym przez pana Wojciecha obserwacjom, potencjalni inwestorzy zainteresowani zakupem instalacji hybrydowej lub doposażeniem istniejącej instalacji PV o magazyn energii, mogą zapoznać się z wyważoną i popartą rzeczywistymi doświadczeniami opinią.
Magazyny energii opinie - z czego wynikają?
Internet posiada olbrzymią moc opiniotwórczą. Przeszukując fora i komentarze pod przeróżnymi artykułami ciężko oprzeć się wrażeniu, że polscy konsumenci podchodzą raczej sceptycznie do inwestowania w domowe magazyny energii. Trzeba jednak w tym miejscu podkreślić, że w zdecydowanej większości pojawiające się w sieci opinie należą do osób, które nie posiadają realnego doświadczenia w użytkowaniu magazynu energii. Nie oznacza to oczywiście, że w każdym przypadku analizy konsumentów są nietrafne, czy zafałszowane.
Pozostałe, nieprzychylne magazynom energii opinie, które najczęściej pojawiają się wśród komentatorów aktualności z rynku energetycznego, mogą wynikać także z innych aspektów. Należą do nich na przykład:
-
- projekcja własnego przypadku na opłacalność magazynów energii - w odniesieniu do większości rozwiązań technologicznych można zauważyć, że te systemy bądź urządzenia, które nie sprawdzają się w przypadku jednego użytkownika, będą doskonałym wyborem dla innego. Projekcja własnego przypadku na ogólny brak opłacalności lub nieużyteczność magazynów energii, jest częstym “zabiegiem” w kontekście negatywnych opinii na temat tej technologii;
-
- brak dostatecznej wiedzy - wiele opinii na temat magazynów energii, które deprecjonują te urządzenia wynika z braku wiedzy na temat ich parametrów, zasady działania, warunków użytkowania itp.;
-
- komentowanie z perspektywy net-meteringu - wraz z wdrożeniem nowego systemu rozliczeń net-billing, zainteresowanie magazynami energii zaczęło wzrastać. Niektórzy jednak wciąż opiniują opłacalność instalowania akumulatorów w zestawieniu z “wirtualnym magazynem energii”, jakim dla niektórych prosumentów wciąż jest sieć elektroenergetyczna;
-
- powielanie zasłyszanych opinii - niesprawdzone, niepoparte doświadczeniem, wywodzące się z nieprofesjonalnych sądów opinie, które ze względu np. na kontrowersyjne treści ulegają wielokrotnemu powielaniu, to szkodliwe, ale niestety bardzo popularne zjawisko;
-
- zwracanie uwagi tylko i wyłącznie na aspekt ekonomiczny - cena magazynów energii i ich opłacalność są - co zrozumiałe - najwazniejszejszymi aspektami determinującymi decyzję o inwestycji w urządzenie. Nie warto jednak zapominać o bezpieczeństwie energetycznym i ekologicznym wymiarze technologii magazynowania energii, które powinny być brane pod uwagę w ocenie rozwoju infrastruktury akumulatorów;
-
- obawa przed długim czasem zwrotu z inwestycji - poddawanie pod wątpliwość czasu, w którym inwestor będzie mógł liczyć na zwrot kosztów włożonych w zakup magazynu energii, jest całkowicie naturalna. To właśnie ten aspekt często pojawia się w treści sceptycznych opinii na temat akumulatorów. Zawsze warto go w takim przypadku skonsultować ze specjalistą, który wykona niezbędne obliczenia i symulacje na podstawie posiadanej wiedzy i doświadczeń innych prosumentów;
- sceptycyzm w stosunku do nowych technologii - wiele osób niezwykle ostrożnie podchodzi do wszelkich nowych rozwiązań technologicznych, co należy uznać za rozsądną postawę. Jeżeli jednak sceptycyzm ten przeradza się w czarnowidztwo niepoparte faktami i blokuje jakikolwiek postęp - może być szkodliwy.
Magazyny energii w Polsce - czy powtórzą scenariusze fotowoltaiki i pomp ciepła?
Doskonałym przykładem sceptycyzmu w odniesieniu do nowości pojawiających się w branży energetycznej, jest początkowe podejście Polaków do fotowoltaiki, czy choćby pomp ciepła. Jeżeli zestawimy pojawiające się przed kilkoma laty opinie krążące w internecie i w przestrzeni publicznej na temat wspomnianych technologii z obecnym etapem ich rozwoju, można uznać, że niekiedy obawy przed “nowym” mogą być nieuzasadnione. Co polscy konsumenci sądzili na temat instalacji fotowoltaicznych kilka lat temu?
Przypomnijmy wobec powyższego, co redaktorka enerad.pl, Emila Biernaciak napisała w raporcie podsumowującym 2021 rok na polskim rynku fotowoltaiki:
W strategii “Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku” opracowanej na początku 2021 roku, rząd przewidywał, że moc fotowoltaiki na poziomie 5-7 GW Polska osiągnie w 2030 roku. Tymczasem, barierę 5 GW przekroczyliśmy już w sierpniu 2021 roku. Trzy miesiące później dobiliśmy do pułapu 7 GW.
Choć nikogo nie trzeba obecnie przekonywać co do popularności fotowoltaiki, a także rosnącego zainetersowania pompami ciepła, to nie sposób zapomnieć o co najmniej nieufnym podejściu potencjalnych inwestorów do tych rozwiązań jeszcze kilka lat temu. Czy magazyny energii mają szansę powtórzyć sukces wspomnianych technologii i przekonać do siebie nieprzekonanych? Wszystko zależy od kilku czynników, z których najistotniejsza będzie skuteczność proponowanych przez rząd dotacji, pogłębianie wiedzy prosumentów na temat znaczenia magazynowania energii oraz wdrażanie dodatkowych, innowacyjnych rozwiązań podnoszących atrakcyjność inwestycji w domowy magazyn energii. Należy do nich chociażby koncepcja wirtualnych elektrowni, które będą umożliwiały wymianę zmagazynowanej energii pomiędzy prosumentami na zasadach handlu.
Czy jesteśmy gotowi na taki kierunek rozwoju? Kolejne lata dadzą odpowiedź, a my już dziś udostępniamy naszym Czytelnikom miejsce do wymiany opinii i doświadczeń w temacie magazynów energii. Zapraszamy do sekcji komentarzy :)
Czy to jest możliwe żeby magazyn prądu ,pobierał prąd z sieci.
Po zamontowaniu magazynu prądu zaobserwowałam ,że znacznie wzrósł mi pobór prądu.
Przed zamontowaniem moje zużycie było na dobę 7kwh,a po zamontowaniu magazynu do 15kwh na dobę.
Czy to jest normalne.
Powiem tak…… rozwiązania z magazynami energii sa powszechniejsze niż nam się wydaje- to żadna nowość bo tak naprawdę zasilają 3/4 świata. Luksus posiadania sieci dotyczy znakomitej mniejszości mieszkańców ziemi. Przeważają rozmaite rozwiązania off-grid , zaczynając od stacjonarnych agregatów prądotwórczych, przez układy kombinowane z wiatrakami , akumulatorami , fotowoltaiką i agregatem. Od jakiś 20 lat bardzo upowszechniły się instalacje z inwerterami wyspowymi przyłączonymi do akumulatorów zwykłych kwasowych , rzadziej stacyjnych i najrzadziej litowych. Wynika to z kosztu instalacji. Układy wyspowe powszechne sa w Australii , całej Oceanii , Indiach, Afryce, Azji . Ja akurat eksploatuję magazyn z akumulatorami kwasowymi od jakiś 3 lat – jest to pełny off-grid wspierany siecią w okresach niskich uzysków z PV. W praktyce pełną niezależność uzyskuję przez minimum 9 miesięcy w roku . Akumulatory kwasowe są ponad 12 x tańsze w przeliczeniu na pojemność od litowych co wyczerpuje kwestię opłacalności instalacji. Przy dobrze zaprojektowanej instalacji off-grid i poprawnej konfiguracji magazynu trwałość akumulatorów kwasowych wcale nie musi być problematyczna. Mam w tej chwili w piwnicy 24 akumulatory 230Ah/12V ( takie zwykłe od ciężarówki) o pojemności 66,24 kWh – ile wytrzymają ? nie jestem w stanie powiedzieć…… z doświadczenia przypuszczam że powinny dawać radę przez najbliższe jeszcze 17 lat bo akumulatory stacyjne eksploatowane zgodnie ze sztuką mają około 20 lat trwałości a to praktycznie ta sama technologia. Nie mam nic przeciwko magazynom litowym tyle że tak naprawdę liczy się ekonomia. Akumulatory kwasowe mają znacznie niższą obciążalność w porównaniu do litowych ale to determinuje wyższą pojemność magazynów i możliwość doładowania pojazdów elektrycznych.