Jak obecnie brzmi rozszerzona definicja prosumenta?
Jak poinformowało Ministerstwo Energii, rząd przyjął 25 czerwca 2019 roku projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii wypracowaną przez międzyresortowy zespół ds. ułatwienia inwestycji w fotowoltaice. Rozszerza on m.in. dotychczasową definicję prosumenta energii odnawialnej. Będzie nim odbiorca końcowy, wytwarzający energię elektryczną wyłącznie z OZE na własne potrzeby w mikroinstalacji, który może ją magazynować lub sprzedawać nie tylko sprzedawcy zobowiązanemu na określonych warunkach, ale również każdemu innemu dowolnemu sprzedawcy na warunkach z nim uzgodnionych.
Warunkiem jest jednak, to by dla odbiorcy nie będącego gospodarstwem domowym sprzedaż energii z własnej mikroinstalacji nie była przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej w myśl o statystyce publicznej. Przy czym wytwarzanie energii przez prosumenta niebędącego przedsiębiorcą nie będzie działalnością gospodarczą. Projekt ten również zakłada zmianę definicji mikroinstalacji, ma to być źródło OZE o mocy do 50, a nie jak było to dotychczas 40 kW.
Dwa rozwiązania
Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii zawiera dwa rozwiązania. Pierwsze z nich dotyczy tzw. prosumentów, czyli tych wszystkich którzy inwestują w odnawialne źródła energii w małej skali, wykorzystując ją na własne potrzeby. Natomiast drugie rozwiązanie dotyczy już większych inwestorów, którzy inwestują np. w duże elektrownie fotowoltaiczne, czy wiatrowe. Do tej pory bowiem z definicji prosumenta wykluczone były mniejsze firmy, nawet jeśli inwestowały w małe źródła. Dzięki przyjętej regulacji, zasady przyłączania do sieci i sposób rozliczania sprzedaży nadwyżek energii objęły również małe i średnie przedsiębiorstwa. Spowoduje to, że będą one mogły sprzedawać nadwyżki do sieci na zasadach rynkowych, a resztę zużywać na własne potrzeby lub być prosumentem.
Aukcje OZE 2019
Zdaniem Ministerstwa Energii, proponowane przepisy umożliwią URE przeprowadzenie w 2019 roku aukcji na zakup energii elektrycznej przez wskazanie w przepisach przejściowych jej maksymalnych ilości i wartości. Nowela poświęca bowiem sporo uwagi zasadom ich przeprowadzania, reguluje pewne zapisy oraz terminy przedsięwzięć oraz dopuszcza m.in. jednokrotną aktualizację oferty, która wygrała aukcję. Ma to dać łączny przyrost produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii rzędu 10 TWh z aukcji w 2019 roku, a łącznie z rokiem 2018 około 35 TWh. W projekcie uwzględniono w tym roku dla URE na przeprowadzenie aukcji 0,5 mln zł. Nowela uwzględnia także czas na budowę zwycięskich projektów poprzez wydłużenie terminu sprzedaży pierwszej energii, do 24 miesięcy od dnia zamknięcia sesji aukcji dla fotowoltaiki i 33 miesięcy w przypadku energii z wiatru na lądzie.
Spółdzielnie energetyczne nowym graczem na rynku OZE
Również w ostatniej chwili przed przyjęciem przez Radę Ministrów, do projektu nowelizacji wprowadzono poprawkę zgłoszoną przez Ministerstwo Rolnictwa. Dotyczy ona możliwości tworzenia na obszarach gmin wiejskich i wiejsko-miejskich spółdzielni energetycznych, które z założenia mają pomagać rolnikom produkować energię odnawialną. Jest to kolejny element forsowanego przez zespół ds. energetyki prosumenckiej programu Energia Plus. Dzięki niemu spółdzielnie energetyczne będą mogły rozliczać się na zasadach prosumenckich. Podobnie zresztą jak osoby fizyczne oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Dlatego też, jeśli prace nad ustawą w Sejmie będą miały pomyślny przebieg, to ci nowi gracze na rynku OZE zdobędą prawo do korzystania z opustów.
15 proc. udziału energii z OZE do 2020 roku
Projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii przewiduje również dodatkowe działania, by osiągnąć 15 proc. udziału energii z OZE w końcowym zużyciu energii do 2020 roku. KE zaleciła także “zachowanie go jako poziomu bazowego od 2021 roku oraz wyjaśnienie, w jaki sposób ten bazowy udział zostanie zrealizowany i utrzymany". Ponieważ jak wynika z raportu Forum Energii, udział OZE w naszym kraju w 2018 roku spadł do 12,7 proc z 14,1 proc. w 2017 roku.
Jeszcze przed przyjęciem przez rząd projektu nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, Komisja Europejska zaleciła również, by Polska zwiększyła cel udziału z OZE do co najmniej 25 proc. w 2030 roku. Jak wskazało ministerstwo “założono także zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego, co powinno skutkować – w perspektywie długofalowej – zapewnieniem stałego dostępu do energii dla odbiorców końcowych, przy jednoczesnym utrzymaniu cen energii na możliwie niskim poziomie".
Jakie kwestie dodatkowo obejmie nowelizacja?
Przyjęta we wtorek przez rząd nowelizacja ustawy, oprócz zmian dotyczących m.in. prosumentów i tegorocznych aukcji, uwzględniała będzie również takie kwestie jak:
- wielkość mikroinstalacji. Ich dopuszczalna wielkość to 50 kW, a system opustów, jaki obejmuje firmy-prosumentów to 0,8, dla instalacji do 10 kW i 0,7 dla tych o mocy 10-50 kW;
- modyfikacja tzw. ustawy odległościowej. Zgodnie z jej zapisami pozwolenia na budowę nowych turbin wiatrowych, wydane przed jej wejściem w życie zachowują ważność do 16 lipca 2021 r. Natomiast nowy termin to 5 lat od wejścia w życie projektowanej nowelizacji (czyli połowa roku 2024 r.);
- wydłużenie okresu obowiązywania 15-letnich taryf gwarantowanych - FiT, FiP oraz obowiązku zakupu energii z OZE przez sprzedawcę zobowiązanego do 30 czerwca 2039 roku;
- sprecyzowanie tego, że ustawowe ceny zakupu energii (z aukcji czy FiT) są cenami netto – bez VAT;
wprowadzenie bardziej precyzyjnej definicji biogazu rolniczego (nie może on powstawać z substratów z jakichkolwiek oczyszczalni ścieków, w tym zakładowych; - podwyższenie maksymalnego progu mocowego do jakiego biogazownie (wszystkich typów) mogą skorzystać z taryf gwarantowanych z dotychczasowego 1 MW do 2,5 MW;
- to, że hydroenergia będzie całą „energię mechaniczną wód”, a nie tylko energią „spadku śródlądowych wód powierzchniowych”;
- wydłużenie czasu na rozliczenie niewykorzystanej energii w ramach net-meteringu z dotychczasowych 365 dni o kolejnych 12 miesięcy. OSD, do sieci którego przyłączony jest prosument, ma mieć obowiązek podpisania w ciągu 21 dni;
- ważność umów przyłączeniowych, które mają zostać przedłużone. Podstawą do jej wypowiedzenia będzie niedostarczenie energii do sieci po raz pierwszy do 31 maja 2021 r.