Czy żarówka energooszczędna jest żarówką?
Potocznie nazywane żarówki energooszczędne to tak naprawdę świetlówki i lampy ledowe. Słowo żarówka powstało w oparciu o wyrażenie żarzyć się. Według słownika języka polskiego żarówką nazywamy dość małą, hermetycznie zamkniętą szklaną bańkę, w której powstaje światło dzięki reakcji gazu oraz drucika rozżarzającego się pod wpływem prądu elektrycznego.
Wspólnym mianownikiem tradycyjnej żarówki i żarówki energooszczędnej jest to, że obie wytwarzają światło. Obecnie mniejszy nacisk kładzie się na kształt żarówki - dostosowuje się go przede wszystkim do potrzeb i gustów użytkowników.
Budowa żarówki energooszczędnej
Żarówka energooszczędna przede wszystkim w swoim działaniu ma obniżyć zużycie energii elektrycznej, a także ograniczyć emisję ciepła. Jej budowa złożona jest z dwóch elementów korpusu i szklanej rurki, która może przyjąć dowolny kształt i rozmiar. W środku szklanej rurki znajduje się mieszanina gazów. Podczas wyładowań elektrycznych z oparami rtęci żarówki emitują promieniowanie UV. Następnie promieniowanie to pada na biały proszek znajdujący się w obudowie żarówki. Absorbuje on promienie UV i przetwarza je na promieniowanie widzialne dla ludzkiego oka.
Różnice między tradycyjną żarówką, a żarówką energooszczędną
Według wielu badań żarówki energooszczędne zużywają o około 60-70% mniej prądu w stosunku do żarówek tradycyjnych. Pod uwagę bierze się modele o zbliżonej barwie i ilości oddawanego światła. Przykładowo świetlówka o mocy 25W odpowiada tradycyjnej żarówce o mocy 100W.
Warto wspomnieć jeszcze o tym, że żarówki energooszczędne emitują również mniej ciepła niż te tradycyjne. Te drugie właśnie z powodu zbytniego nagrzewania się podczas pracy znalazły się pod lupą Unii Europejskiej i oficjalnie wycofane z obrotu we wrześniu 2012 roku.
Ponadto jest bardzo duża różnica w ich żywotności. Wydajność żywotność tradycyjnej żarówki to 1000 godzin pracy. Żywotność żarówki energooszczędnej jest dziesięciokrotnie większa.
Rodzaje żarówek energooszczędnych
Pod pojęciem żarówka energooszczędna można znaleźć kilka rodzajów oświetlenia energooszczędnego. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze z nich:
Lampa wyładowcza
Do lamp wyładowczych zaliczamy lampy sodowe, lampy ksenonowe i najbardziej popularne świetlówki kompaktowe potocznie nazywane świetlówkami/żarówkami energooszczędnymi. Ich nazwa pochodzi od sposobu działania. Lampy wyładowcze wysyłają światło poprzez wyładowania w oparach rtęci. Ich zaletą jest to, że mogą przyjmować dowolny kształt i rozmiar. Przy właściwym użytkowaniu ich okres działania wynosi kilka lat. Największa wydajność energetyczna następuje po minimum godzinie działania, a ich klasa energetyczna to A lub B. Dostępna jest szeroka gama barw światła, a cena jednej świetlówki to koszt około 20-80 zł.
Należy pamiętać, że ten typ oświetlenia podatny jest na duży spadek żywotności przy częstym włączaniu/wyłączaniu oświetlenia. Zawiera również niebezpieczny dla środowiska metal, czyli rtęć. Pamiętajmy, aby je wyrzucać do specjalnie oznaczonych miejsc.
Lampa diodowa LED
Jest to półprzewodnik źródeł światła, za powstawanie którego odpowiada niebieska dioda elektroluminescencyjna pobudzająca luminofor znajdujący się w obudowie diody. Największą zaletą tego rozwiązania jest wysoka wydajność. Żarówki LED mają bardzo długą żywotność, oddanie barw, nie nagrzewają się. Ponadto działa natychmiastowo od uruchomienia i jest przyjazna środowisku. Natomiast jej wadą jest wysoka cena, która zwraca się dopiero po około roku użytkowania.
Żarówki halogenowe
Żarówka halogenowa to jedna z żarówek gazowych. W środku znajduje się gaz obojętny oraz halogen zwany także fluorowcem. Charakteryzują się bardzo dużą żywotnością i szybkim zapłonem. Ten rodzaj oświetlenia daje jednolite i stałe światło. Bardzo dobrze sprawdza się w miejscach, w których często włączamy i wyłączamy światło np. kuchnia, łazienka i przedpokój.
Jej stosunkowo tania, jej ceny zaczynają się już od 5 zł. Podobnie jednak jak żarówki tradycyjne powoli mają być wycofywane z rynku. Są mało oszczędne i mocno się nagrzewają.
Test: czy żarówka energooszczędna jest oszczędna?
To pytanie często rodzi się w głowie konsumentów zastanawiających się podczas zakupu żarówki. Z jednej strony oszczędzamy na prądzie oraz czas żywotności żarówki energooszczędnej jest dłuższy. Z drugiej strony jest to kilkukrotnie droższa inwestycja.
Aby w szybki i prostu sposób sprawdzić, który wariant będzie bardziej opłacalny, skorzystajcie z kalkulatora zużycia prądu. Dla przykładu przeprowadziliśmy symulację z następującymi założeniami:
- cena zakupu żarówki tradycyjnej wynosi 3zł, energooszczędnej 25 zł;
- średni czas użytkowania 2,5 h dziennie;
- cena za 1 kWh prądu to 0,52 zł (im wyższa cena, tym różnica będzie większa);
- moc tradycyjnej żarówki 100W, a 25W dla energooszczędnej (podobna moc światła);
- liczba sztuk: jeden.
Przy powyższych wytycznych zakup tradycyjnej żarówki (3 zł) i koszt energii elektrycznej (47,45 zł) wynosi łącznie 50,45 zł. Łączny koszt zakupy i eksploatacji żarówki energooszczędnej to kwota 36,86 zł. Gdzie 11,86 zł to opłata za prąd i 25 zł cena żarówki.
Korzystając z jednej żarówki energooszczędnej przy powyższych założeniach rocznie zaoszczędzimy około 13,50 zł. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę kilkukrotnie dłuższą żywotność żarówki energooszczędnej. Natomiast pamiętajmy, że symulacja została stworzona pod najbardziej optymalne warunki oświetlenia energooszczędnego np. dla salonu (pracuje co najmniej godzinę dziennie, rzadkie gaszenie i zapalanie).
