Czy stacje ładowania samochodów elektrycznych są bezpieczne?

Ładowanie samochodu elektrycznego - jakie niebezpieczeństwa?

Użytkowanie stacji ładowania samochodów elektrycznych to czynność stosunkowo prosta i zazwyczaj bezpieczna bez względu na to czy dotyczy korzystania z domowej ładowarki EV, czy publicznego punktu ładowania. Trzeba jednak wiedzieć, że w obu tych przypadkach istnieje ryzyko wystąpienia zjawisk potencjalnie niebezpiecznych, a przynajmniej niekomfortowych dla kierowcy, użytkowanego przez niego auta, jak i domowej instalacji elektrycznej oraz podłączonych do niej sprzętów. Nieprawidłowy montaż, brak odpowiednich zabezpieczeń, brak dbałości o nienaganny stan techniczny stacji ładowania mogą skutkować między innymi:

• Porażeniem prądem zarówno użytkownika ładowarki EV, jak i osób korzystających z urządzeń podłączonych do tej samej instalacji;
• Wystąpieniem pożaru, który stanowi realne zagrożenie dla życia, a jego następstwem są często znaczne straty finansowe;
• Zjawiskiem upływu prądu stałego DC, które skutkując przedostaniem się tego typu energii elektrycznej do sieci może spowodować uszkodzenie wyłącznika różnicowo-prądowego;
• Przeciążeniem instalacji elektrycznej, co w konsekwencji będzie generowało tzw. wybijanie korków i wyłączanie bezpiecznika nadprądowego.

Jakie zabezpieczenia powinna mieć ładowarka do samochodu elektrycznego?

Mając na uwadze fakt poważnych następstw, jakie może nieść ze sobą użytkowanie nieprawidłowo zabezpieczonych ładowarek do samochodów elektrycznych, warto już na etapie wyboru konkretnego urządzenia posiłkować się wiedzą i doświadczeniem firm montujących stacje ładowania. Tym niemniej porównując parametry ładowarek EV trzeba zwrócić uwagę na kilka ważnych aspektów, gdyż nie zawsze warto kierować się w tym kontekście atrakcyjną ceną urządzenia. Okazuje się bowiem, że niższe ceny stacji ładowania często wynikają z braku wbudowanych zabezpieczeń prądowych, które inwestor musi wówczas zapewnić po stronie instalacji.

Jakie zatem funkcje i zabezpieczenia powinny znaleźć się w specyfikacji stacji ładowania samochodów elektrycznych, by zminimalizować ryzyko wystąpienia niepożądanych konsekwencji jej użytkowania? Trzeba w tym kontekście wymienić:

• Wyłącznik różnicowoprądowy (RCD) typ A lub typ B, który odłącza zasilanie w momencie wykrycia upływu prądu stałego. Jego obecność w parametrach stacji ładowania zwykle podnosi cenę urządzenia, jednak zdecydowanie warto ponieść w tym aspekcie dodatkowy koszt;
• Funkcja automatycznego odłączenia napięcia na wyjściu ładowarki EV w momencie wykrycia awarii występującej po stronie sterownika. Zapobiega to rozpoczęciu procesu ładowania bez prawidłowej komunikacji pomiędzy stacją i pojazdem;
• Funkcja kontrolna monitorująca prawidłowe podpięcie samochodu do ładowarki. Po skomunikowaniu pojazdu blokuje ona wtyk kabla w gnieździe;
• Rozpoczęcie ładowania dopiero po wykluczeniu jakichkolwiek nieprawidłowości w komunikacji, ewentualnych awarii czy problemów z właściwym napięciem;
• Funkcje testujące stan przewodu ochronnego oraz obciążenia sieci w czasie rzeczywistym. Bezpośrednio wpływają one na bezpieczeństwo samego procesu ładowania, jak i sieci elektroenergetycznej;
• Czujniki kontrolujące temperaturę przewodów i pozostałych komponentów stacji ładowania. W przypadku wykrycia na tym polu nieprawidłowości, czujniki przerywają proces ładowania;
• Odpowiednie stopnie ochrony przed wilgocią i zabrudzeniem (najczęściej IP 54) oraz przed uszkodzeniami mechanicznymi (zwykle IK 08 lub IK 10).

Kiedy ładowanie samochodu może być niebezpieczne?

Kierowcy samochodów elektrycznych zdając sobie sprawę z potencjalnych zagrożeń, jakie może nieść ze sobą proces ich ładowania, zazwyczaj obawiają się na przykład korzystania z ładowarki EV podczas deszczu. Okazuje się jednak, że prawidłowo zabezpieczone i zaizolowane urządzenia, jak również brak usterek po stronie pojazdu usuwają jakiekolwiek ryzyko związane z tym aspektem. Niemniej jednak istnieją przesłanki sprawiające, że kierowca powinien zrezygnować lub przynajmniej zachować większą ostrożność w trakcie korzystania z konkretnej stacji ładowania. Do czynników tych należą na przykład:

• Wyczuwalne napięcie na obudowie, kablu ładującym lub jakimkolwiek innym, zewnętrznym komponencie stacji ładowania;
• Zużyte lub uszkodzone złącze do ładowania samochodu;
• Uszkodzenia na obudowie stacji ładowania wywołane na przykład brakiem ogranicznika zapobiegającego wjechaniu w obudowę stacji (w przypadku ogólnodostępnych punktów ładowania);
• Nieszczelna izolacja kabla ładującego;
• Komunikaty o błędach pojawiające się na wyświetlaczu stacji ładowania;
• Jakiekolwiek inne aspekty budzące wątpliwości co do stanu technicznego urządzenia.

Kierowcy korzystający z publicznych stacji ładowania EV w Polsce często skazani są na korzystanie z najbliższego dostępnego urządzenia. Wynika to oczywiście z faktu niewystarczającej pod względem liczebności infrastruktury do ładowania pojazdów elektrycznych. Warto jednak w tym miejscu zaznaczyć, że zdecydowanie bardziej rozsądnym będzie poszukanie alternatywy jeżeli okaże się, że stan techniczny najbliższego punktu ładowania pozostawia wiele do życzenia.

Bezpieczny montaż stacji ładowania - najważniejsze aspekty

Kluczowym momentem decydującym o bezpieczeństwie użytkowania ładowarki EV, jest jej montaż. Tak, jak w przypadku ogólnodostępnych punktów zarządzanych przez operatora stacji ładowania kierowcy mają znikomy, a właściwie żaden wpływ na przebieg instalacji, tak w kontekście inwestycji w domową ładowarkę sytuacja przedstawia się zgoła inaczej. Najważniejszym aspektem jest tu oczywiście wybór uprawnionego instalatora. Nie oznacza to bynajmniej, że nie warto zaangażować się osobiście w przebieg montażu stacji ładowania we własnym domu. Istotne będzie bowiem dopilnowanie takich aspektów jak:

• Prawidłowe uziemienie wszystkich elementów, które mogą przewodzić prąd;
• Najwyższa dbałość o wdrożenie wszystkich zabezpieczeń wykluczających ryzyko porażenia użytkownika;
• Dostosowanie rozwiązań instalacyjnych do przepisów ppoż;
• Odpowiedni dobór przewodów zasilających pod kątem ich przekroju do warunków instalacyjnych i wymagań urządzenia;
• Jakość elementów montażowych pozwalająca na efektywną i bezpieczną pracę stacji ładowania EV;
• Ergonomia miejsca instalacji ładowarki w stosunku do miejsca parkowania auta na czas ładowania;
• Wykonanie testów próbnych celem skontrolowania zabezpieczeń prądowych;
• Przeszkolenie użytkowników ładowarki w zakresie “dobrych praktyk” zapewniających korzystanie z urządzenia bez ryzyka wystąpienia ryzykownych zjawisk.

Jak ładować samochód elektryczny bez ryzyka?

Stacje ładowania samochodów elektrycznych to urządzenia, których konstrukcja i konieczność spełnienia ustalonych norm sprawiają, że ich użytkowanie jest zazwyczaj bezpieczne. Mając jednak na uwadze, że na domową, a już w szczególności ogólnodostępną stację ładowania EV może działać wiele czynników zakłócających ich pracę, warto samodzielnie zadbać o bezpieczeństwo. Jeżeli jakikolwiek z elementów lub aspektów funkcjonowania ładowarki budzi wątpliwości kierowcy, powinien on w miarę możliwości przerwać, a najlepiej w ogóle nie rozpoczynać procesu ładowania. Uszkodzoną publiczną stację należy zgłosić jej zarządcy, a w przypadku awarii prywatnego urządzenia - wezwać elektryka z odpowiednimi uprawnieniami.