Co to jest stacja ładowania EV?
Urządzenia, których źródłem zasilania jest akumulator wymagają ładowania z częstotliwością podyktowaną parametrami baterii oraz oczywiście trybem i intensywnością użytkowania sprzętu. W tym celu wykorzystuje się najczęściej dedykowane owym urządzeniom ładowarki. Nie inaczej jest w przypadku samochodów elektrycznych wyposażonych w akumulatory trakcyjne. Stacja ładowania EV (ang. Electric Vehicle) lub po prostu stacja ładowania samochodów elektrycznych to zatem nic innego, jak ładowarka uzupełniająca energię w akumulatorach pojazdów elektrycznych i hybrydowych.
W zależności od typu i przeznaczenia stacje ładowania samochodów elektrycznych mogą różnić się między innymi konstrukcją, mocą, rodzajem podawanego prądu, czy funkcjami dodatkowymi. Ogólnodostępne stacje ładowania zarządzane przez operatorów stacji ładowania to zazwyczaj urządzenia przypominające wyglądem tradycyjny dystrybutor paliwa lub na przykład parkomat. Mogą mieć jeden lub kilka punktów dostępowych oferując możliwość ładowania kilku pojazdów w jednym czasie.
Jednymi z najpopularniejszych typów ładowarek zarówno tych instalowanych w miejscach użyteczności publicznej, zakładach pracy, jak i tych montowanych w prywatnych domach właścicieli pojazdów elektrycznych, są stacje ładowania typu wallbox. Jak sama nazwa wskazuje, są to urządzenia w formie skrzynki (pudełka) instalowanego najczęściej na ścianie budynku lub na wolnostojącym słupku. Najczęściej wyposażone są one w kabel ładujący lub gniazdo o rodzajach złączy kompatybilnych z autem.
Rodzaje ładowarek do samochodów elektrycznych
Podstawowym rozróżnieniem stacji ładowania samochodów elektrycznych, jest ich podział na trzy grupy urządzeń w zależności od miejsca i sposobu wykorzystywania, a także docelowej grupy odbiorców. Należą do nich:
1. Ogólnodostępne stacje ładowania, funkcjonujące w przestrzeni publicznej lub półpublicznej;
2. Domowe stacje ładowania, instalowane w budynkach jednorodzinnych lub wielorodzinnych po spełnieniu przez inwestora określonych warunków;
3. Przenośne ładowarki EV, które pozwalają ładować samochód wszędzie tam, gdzie kierowca może skorzystać ze zwykłego gniazda sieciowe lub alternatywnie siłowego, jeżeli ładowarka jest wyposażona w odpowiednie złącze.
Zarówno w kontekście ogólnodostępnych stacji ładowania EV, jak i tych do użytku prywatnego można dodatkowo wyróżnić stacje ładowania AC i DC, które ładują samochody elektryczne innymi rodzajami prądu:
- Ładowarki AC wykorzystujące prąd przemienny – najczęściej spotykany typ ładowarek oferujący wolny typ ładowania pojazdów i posiadający moc znamionową od 3,6 kW (ładowarki mobilne) przez 7,4 kW aż do 11 kW, a nawet 22 kW, które wymagają trójfazowego zasilania. Ładowarki typu AC najczęściej wykorzystywane są w domach jednorodzinnych, w których ładowanie baterii samochodu przez kilkanaście godzin (np. w nocy) nie generuje większych niedogodności i pozwala dodatkowo zwiększyć autokonsumpcję energii w gospodarstwach domowych wyposażonych w instalację fotowoltaiczną;
- Ładowarki DC wykorzystujące prąd stały – coraz częściej pojawiające się w przestrzeni publicznej stacje ładowania, które oferując moc powyżej 22 kW umożliwiają szybkie ładowanie (kilka godzin w zależności od modelu) pojazdów elektrycznych. W USA rozwijana jest obecnie sieć superszybkich ładowarek o mocy od 50 do nawet 150 kW, które baterię samochodu marki Tesla są w stanie naładować w czasie 45 minut do 2 godzin. Jest to doskonały wynik, szczególnie doceniany przez amerykańskich kierowców, którzy często pokonują znaczne odległości pomiędzy stacjami ładowania;
- Ładowarki oferujące możliwość pracy zarówno w trybie AC, jak i DC – stacje ładowania posiadające funkcję zmiany trybu zasilania według potrzeby użytkownika i możliwości instalacji ładującej. Ogólnodostępne ładowarki tego typu mogą dysponować mocą nawet 350 kW, co w kontekście 7,4 kW czy nawet 22 kW oferowanych przez ładowarki domowe daje ogromną przewagę w szybkości ładowania. Na rynku można znaleźć również stacje AC/DC do użytku prywatnego. Wówczas ich moc maksymalna oscyluje w granicach 80 kW. Trzeba jednak wówczas pamiętać o przystosowaniu instalacji do takiej ładowarki, a także o początkowych kosztach inwestycji, które z pewnością będą znacznie wyższe niż w przypadku standardowych, domowych ładowarek typu AC.
Stacja ładowania samochodów elektrycznych – dla kogo?
Rynkowa dostępność stacji ładowania samochodów elektrycznych, które oferują różne zakresy mocy ładowania i stopnie technologicznego zaawansowania sprawia, że istnieje przynajmniej kilka grup konsumentów prywatnych i komercyjnych, którzy mogą rozważać inwestycję w zakup i montaż stacji ładowania EV. Wśród potencjalnych nabywców tych urządzeń trzeba zatem wymienić:
- Prywatnych właścicieli aut elektrycznych - stacja ładowania samochodów elektrycznych zainstalowana w domu lub przy prywatnym miejscu postojowym to nie tylko ogromny komfort ładowania auta na przykład w nocy, ale także duża oszczędność dla domowego budżetu. Koszt ładowania samochodu elektrycznego w domu jest bowiem niższy niż w przypadku korzystania z komercyjnych stacji ładowania. Jeżeli dodatkowo kierowca zdecyduje się na ładowanie samochodu elektrycznego z fotowoltaiki to nie tylko znacząco zminimalizuje koszty jego eksploatacji, ale także podniesie poziom autokonsumpcji energii z OZE;
- Właścicieli firm - stacja ładowania EV znajdująca się na przykład na firmowym parkingu to niezbędne rozwiązanie dla przedsiębiorstw o zelektryfikowanych flotach pojazdów. Dodatkowo udostępnianie punktów ładowania samochodów elektrycznych pracownikom, a także klientom i kontrahentom wpływa pozytywnie na wizerunek firmy jako pracodawcy i potencjalnego partnera biznesowego;
- Operatorów stacji ładowania - działalność opierająca się na zarządzaniu siecią ogólnodostępnych stacji ładowania to niezwykle kosztowne, aczkolwiek dla niektórych podmiotów opłacalne przedsięwzięcie. Zakup stacji ładowania oferujących optymalne dla użytku publicznego stacje ładowania, to duży wydatek, co sprawia, że przy polskich drogach nadal jest tych urządzeń zbyt mało;
- Zarządców obiektów komercyjnych - wielu właścicieli samochodów elektrycznych coraz częściej oczekuje, że w odwiedzanym przez nich obiekcie handlowym, punkcie usługowym, czy innym miejscu użyteczności publicznej będą mogli skorzystać z darmowej stacji ładowania na przykład podczas dokonywania zakupów. Właściciele i zarządcy obiektów komercyjnych stają się zatem jedną z większych grup inwestujących w stacje ładowania EV;
- Samorządów miast i gmin - wspieranie rozwoju transportu zeroemisyjnego znajduje stanowi cel zapisany w dążeniach większości jednostek samorządowych. Stacje ładowania samochodów elektrycznych instalowane przed budynkami urzędów stanowią konsekwentny przekaz w obszarze promowania proekologicznych postaw wśród obywateli;
- Deweloperów w budownictwie prywatnym i użytkowym - pomijając określone wyłączenia, przepisy zobowiązują obecnie właścicieli mieszkalnych budynków wielorodzinnych do zapewnienia odpowiedniej liczby punktów ładowania samochodów elektrycznych lub możliwości ich zainstalowania. Interpretacja tych przepisów nadal pozostaje kwestią sporną, jednak nie ulega wątpliwości, że nowo projektowane osiedla mieszkaniowe będą zdecydowanie bardziej atrakcyjne jeżeli zapewnią właścicielom elektryków dostęp do stacji ładowania przy miejscach parkingowych.
Jak wybrać stację ładowania do samochodu elektrycznego?
Stacja ładowania samochodów elektrycznych to urządzenie, które choć wydaje się być nieskomplikowanym w użytkowaniu, to może oferować szereg cech i funkcji, które w przypadku niektórych inwestorów będą kluczowe, a w przypadku innych zupełnie zbędne. Chcąc zainwestować w urządzenie o optymalnych parametrach warto zwrócić uwagę na następujące aspekty:
- Przeznaczenie ładowarki - to, czy stacja ładowania będzie użytkowana prywatnie, czy w przestrzeni publicznej jest kluczowe w doborze odpowiedniego urządzenia;
- Możliwości przyłączeniowe i instalacyjne - przed wyborem stacji ładowania i jej montażem należy sprawdzić umowną moc przyłączeniową dla dla nieruchomości, a także możliwości instalacyjne (np. ładowarka typu wallbox czy wolnostojący słupek);
- Moc ładowarki pokładowej auta - jeżeli domowa stacja ładowania ma obsługiwać tylko jeden pojazd warto sprawdzić możliwości jego pokładowej ładowarki, by nie przepłacać za zakup i montaż urządzenia o mocy, której nie będzie można wykorzystać;
- Wbudowane zabezpieczenia prądowe - niezwykle ważny aspekt decydujący o tym jakie zabezpieczenia trzeba będzie zapewnić po stronie instalacji, a jakie oferuje sama ładowarka;
- Rodzaj i liczba złączy - warto sprawdzić kompatybilność gniazd i wtyczek pomiędzy stacją ładowania i samochodem. Choć obecnie obowiązują już w tym zakresie pewne standardy lepiej mieć w tym obszarze pewność;
- Dodatkowe funkcje - w zależności od potrzeb inwestora może mu zależeć na przykład na takich funkach jak autoryzacja dostępu, wbudowany licznik energii, dynamiczne zarządzanie obciążeniem itp.;
- Możliwość ładowania samochodu elektrycznego z fotowoltaiki - dostarczanie energii do stacji ładowania z instalacji fotowoltaicznej to najkorzystniejsza ekonomicznie opcja zarówno w przypadku konsumentów prywatnych, jak i przedsiębiorstw. Warto zatem sprawdzić, czy bez przeszkód będzie można skorzystać z takiego rozwiązania.
Dobór, a z pewnością instalację stacji ładowania samochodów elektrycznych najlepiej powierzyć firmie montującej stacje ładowania, która posiada w tym obszarze wiedzę, doświadczenie i niezbędne uprawnienia. Trzeba bowiem pamiętać, że przeprowadzanie prac elektrycznych we własnym zakresie (jeżeli nie posiada się uprawnień) może skutkować nie tylko nieprawidłowościami w działaniu stacji ładowania, ale także ryzykiem związanym z przepięciami czy przeciążeniem instalacji elektrycznej.
