Fotowoltaika - słoneczna przyszłość galerii handlowych?
Domy towarowe, średnio zużywają około 300 kWh energii elektrycznej na każdy metr kwadratowy. Są to zatem jedne z najbardziej energochłonnych obiektów handlowych, tuż obok sklepów wielkopowierzchniowych (których zużycie wynosi ok. 560 kWh na metr kwadratowy rocznie). Skąd takie wyniki? Klimatyzowanie, oświetlenie, wentylowanie ogromnych przestrzeni wymaga po prostu znaczących ilości prądu. Dodatkowo, centra działają średnio po 13 godzin w ciągu doby, niemal przez cały rok.
Tak duże zużycie energii oznacza rachunki za prąd, które już teraz sięgają setek tysięcy czy niekiedy nawet milionów złotych rocznie. A według prognoz specjalistów, w ciągu najbliższych lat, kwoty te będą rosnąć. Zgodnie z szacunkami Instytutu Energetyki Odnawialnej, do 2035 roku ceny prądu mogą sięgnąć nawet 400 zł/MWh, co daje 40% wzrost w porównaniu z 2020 rokiem.
Źródło: Szacunkowe ceny energii do 2035 roku na podstawie mixu energetycznego z KPEiK – prognozy IEO
Wyższe ceny energii to jednak tylko jeden z potencjalnych problemów, jakie czekają centra handlowe w przyszłości. Równie dużym ryzykiem są przerwy w dostawach prądu spowodowane upałami. Przedsmak tego, co może czekać wszystkie energochłonne obiekty mieliśmy już w 2015 roku, kiedy to Polskie Sieci Elektroenergetyczne z powodu utrzymujących się wysokich temperatur powietrza, wprowadziły ograniczenia w poborze energii m.in. właśnie dla centrów handlowych. Z powodu ocieplającego się klimatu i coraz gorszej sytuacji hydrologicznej kraju, takie sytuacje mogą zacząć zdarzać się częściej.
Jak pokazują liczne przykłady z Polski i zagranicy, remedium na te wyzwania może być fotowoltaika, czyli metoda pozyskiwania czystej, w 100% odnawialnej energii z promieni słonecznych. Na to rozwiązanie zdecydowało m.in. Silesia City Center w Katowicach, centrum Handlowe Manhattan w Gdańsku czy White Rose Center w Leeds. Co sprawiło, że te i wiele innych obiektów zdecydowało się zainwestować w fotowoltaikę dla domów towarowych?
Jakie są plusy fotowoltaiki w centrum handlowym?
Zalet rozwiązań OZE jest wiele, jednak do najważniejszych z punktu widzenia centrum handlowego należą:
Oszczędności - Instalacja fotowoltaiczna, w zależności o mocy i konfiguracji, jest w stanie zmniejszyć rachunki za prąd o przynajmniej kilkadziesiąt procent. W pewnych sytuacjach, wydatki na energię mogą spaść nawet o 90%, co w kontekście stale rosnących cen energii oznacza spore oszczędności. Zwrotu poniesionych wydatków zwykle można się spodziewać już po 6-7 latach od wdrożenia rozwiązania.
Ochrona środowiska - Jak już wspominaliśmy, centra handlowe m.in. przez swoje zużycie energii stanowią obciążenie dla środowiska naturalnego. Dzięki fotowoltaice, ten negatywny wpływ może zostać zminimalizowany. Każde 1000 kWh energii z instalacji słonecznej redukuje ilość dwutlenku węgla w atmosferze o ponad 800 kg. Jest to zatem ekologiczny, cichy i skuteczny sposób na zastąpienie tradycyjnej energii pochodzącej ze spalania węgla.
Pozytywny wizerunek - Troska o środowisko to jeden ze sposobów na budowanie pozytywnego wizerunku centrum handlowego, jako obiektu odpowiedzialnego społecznie, dbającego o szeroko pojęte dobro swoich klientów. Instalacja fotowoltaiczna na centrum handlowym, w połączeniu np. ze stacją ładowania samochodów elektrycznych, będzie wskazywać, że obiekt jest przyjazny środowisku i dba o jego przyszłość.
Bezpieczeństwo - Zmiany klimatyczne sprawiają, że długotrwałe upały i związane z nimi przerwy w dostawie prądu są coraz bardziej prawdopodobne. Instalacja fotowoltaiczna pozwala na znaczne zminimalizowanie tego ryzyka. Jak? Latem to właśnie ona będzie pokrywała całą lub znaczną część zapotrzebowania na energii. Jednocześnie rozwiązanie to zabezpiecza przed drastycznymi zmianami cen prądu (jakie miały już miejsce w 2018 roku).
Warto też zauważyć, że instalacja fotowoltaiczna na centrum handlowym podnosi wartość nieruchomości, co w przypadku obiektów komercyjnych nie jest bez znaczenia. Może to przynieść korzyści podczas ewentualnej sprzedaży obiektu czy sytuacji, gdy potrzebna będzie pożyczka pod zastaw nieruchomości.
Instalacja fotowoltaiczna dla galerii handlowej - teraz w systemie Prosument
Inwestycja w fotowoltaikę jeszcze nigdy nie była tak opłacalna jak obecnie - wszystko za sprawą nowelizacji ustawy o OZE z sierpnia 2019 roku. Przed zmianami, ze statusu Prosumenta i związanych z nim korzyści, korzystać mogli wyłącznie właściciele fotowoltaiki dla domu. W 2019 roku wprowadzono jednak nową definicję Prosumenta, która zaczęła obejmować również przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że pozyskiwana energia przeznaczona jest na użytek własny, a produkcja nie stanowi przeważającej części działalności przedsiębiorstwa. Co istotne, wielkość instalacji wykorzystywanej przez Prosumenta nie może przekroczyć 50 kWp - musi to być tzw. mikroinstalacja.
Co to w praktyce oznacza dla centrów handlowych? Instalując fotowoltaikę o mocy do 50 kWp, centra mogą produkować energię na pokrycie bieżącego zapotrzebowania, a nadwyżki przesyłać do sieci dystrybucyjnej w ramach net-billingu (lub net-meteringu, jeśli podłączenie odbyło się przed końcem marca 2022 roku). Według aktualnych zasad dla fotowoltaiki, nadwyżki energii są wyceniane według ceny rynkowej (RCEm). Uzyskana kwota stanowi depozyt prosumencki, który obniższa wydatki na pobraną energię czynną.
Dobór fotowoltaiki dla centrum handlowego
Kluczem do osiągnięcia jak największych korzyści z fotowoltaiki dla domów towarowych, jest właściwie zaprojektowana i skonfigurowana instalacja. Co to znaczy?
Wiele zależy od tego, jaki cel ma inwestor. Możliwe są bowiem różne kombinacje co do mocy czy rodzaju instalacji. Dla przykładu fotowoltaikę dla centrum handlowego można dobrać w taki sposób, aby:
pokrywała całkowite dzienne zapotrzebowanie obiektu, bez produkowania nadwyżek,
pokrywała bieżące, dzienne zapotrzebowanie na energię, a dodatkowo generowała nadwyżki, z których pokrywane będzie nocne lub zimowe zapotrzebowanie na prąd,
kompensowała zużywanie energii przez wybrane urządzenia - np. klimatyzację i wentylację.
Każda z powyższych opcji jest korzystna w przypadku centrum handlowego, przy czym różnią się one formalnościami, a także okresem zwrotu z inwestycji. Dla przykładu, do pokrycia całkowitego bieżącego zapotrzebowania na prąd średniej wielkości centrum handlowego , potrzeba fotowoltaiki o mocy ok. 250 kWp, co wiąże się już z pozwoleniem na budowę.
Oprócz tego, należy również rozważyć, czy instalacja będzie podłączona do sieci (wówczas jest to tzw. fotowoltaika on-grid). Rozwiązanie to jest popularniejsze i tańsze niż alternatywa, czyli fotowoltaika off-grid (bez podłączenia do sieci, magazynująca nadwyżki w akumulatorach). Jednak, wersja on-grid nie daje pełnej niezależności - w przypadku np. awarii sieci, instalacja tego typu jest odłączana ze względów bezpieczeństwa.
Warto też wiedzieć, że w przypadku fotowoltaiki, ogromne znaczenie (m.in. dla uzysku energii, który bezpośrednio wpływa na opłacalność inwestycji), mają również kwestie, takie jak:
rodzaj użytych podzespołów - głównie paneli fotowoltaicznych i inwertera,
nachylenie podłoża, na którym umieszczono instalację,
orientacja fotowoltaiki względem stron świata,
ilość cienia,
ilość padającego słońca, który różni się w zależności od regionu.
Uwaga! Aby instalacja fotowoltaiczna dla centrum handlowego działała wydajnie i bezawaryjnie, powinna zostać zaprojektowana i wykonana przez profesjonalistów, posiadających doświadczenie w tego typu przedsięwzięciach.
Kiedy zwróci się fotowoltaika dla centrum handlowego?
Okres zwrotu fotowoltaiki dla centrum handlowego w systemie net-billingu zależy od wielu czynników, takich jak rozmiar instalacji, poziom zużycia energii, lokalizacja, ceny prądu, dotacje i ulgi.
Według nowych zasad net-billingu, nadwyżki energii wyprodukowane przez instalację fotowoltaiczną są przesyłane do sieci energetycznej i mogą być odebrane w ciągu 12 miesięcy. To oznacza, że centra handlowe mogą wykorzystać nadwyżki energii wyprodukowane latem w zimie, kiedy zapotrzebowanie na energię jest większe.
Przyjmując optymalne warunki, okres zwrotu fotowoltaiki dla centrum handlowego w systemie net-billingu może wynosić do ok. 10 lat. Należy jednak pamiętać, że jest to tylko orientacyjna wartość. Dokładny czas zwrotu można obliczyć po przeprowadzeniu szczegółowej analizy.
Więcej informacji na temat zwrotu z inwestycji z PV: Opłacalność fotowoltaiki.
Jak sfinansować fotowoltaikę w centrum handlowym?
Fotowoltaika, jak można zobaczyć na powyższym przykładzie, to korzystna inwestycja biznesowa. Nie da się jednak ukryć, że wstępne koszty inwestycji nie należą do najniższych (więcej o cenach instalacji: Ile kosztuje fotowoltaika?).
Jak można w opłacalny sposób sfinansować instalacje PV dla centrum handlowego?
Kapitał własny - fotowoltaikę można postrzegać jako inwestycję kapitałową, w której warto ulokować wolne środki. ROI dla takiego przedsięwzięcia może wynieść nawet ok. 10% rocznie, co w dobie m.in. niskooprocentowanych lokat, jest bardzo dobrym wynikiem.
Kredyt z banku - komercyjne instytucje finansowe coraz chętniej angażują się w przedsięwzięcia z sektora OZE. Obecnie już kilka banków posiada w swojej ofercie kredyt na fotowoltaikę dla podmiotów biznesowych, a popularność tego rozwiązania sprawia, że w przyszłości produktów tych powinno być jeszcze więcej. Czym różnią się od tradycyjnych kredytów? Po pierwsze celowością - muszą zostać spożytkowane na inwestycje w fotowoltaikę. Po drugie, korzystniejszymi warunkami.
Leasing fotowoltaiki - do niedawna o rozwiązania tego typu było trudno, jednak dzięki wzrostowi popularności słonecznej energii, kilka firm leasingowych zdecydowało się na wprowadzenie leasingu urządzeń fotowoltaicznych. Korzyści z tego rozwiązania, w zależności od rodzaju leasingu, to minimalne formalności, możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych czy odliczenia raty leasingu od kosztów uzyskania przychodu.
Warto też zwrócić uwagę, że wciąż funkcjonują publiczne programy, w ramach których można ubiegać się o dofinansowanie na fotowoltaikę dla firm. Wysokość, rodzaj wsparcia zależy od projektu oraz lokalizacji inwestycji - różne fundusze mogą bowiem oferować różne warunki pomocy. Najczęściej dostępna jest jednak pożyczka na preferencyjnych warunkach (niskie oprocentowanie, karencja w spłacie), niekiedy z opcją umorzenia części długu (5-10%). Lista publicznych programów wspierających rozwój OZE dostępna jest na https://doradztwo-energetyczne.gov.pl/oferta-finansowania.
Fotowoltaika dla centrum handlowego to sposób na skuteczne obniżenie rachunków za prąd, ale także zadbanie o środowisko naturalne. Warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z tej opcji, szczególnie teraz, gdy możliwości jej wykorzystania są opłacalne, jak nigdy dotąd.
