Co to jest zasada TPA?
TPA (z języka angielskiego: Third-party Access) to zasada dostępu stron trzecich. Polega ona na udostępnieniu przez właściciela bądź operatora infrastruktury sieciowej osobom trzecim, tj. innym sprzedawcom energii elektrycznej, w celu umożliwienia im świadczenia usług na rzecz klientów. Innymi słowy – umożliwia ona sprzedawcom prądu korzystanie z dostępnej infrastruktury, stworzonej przez lokalnego dystrybutora sieci energetycznej, by za jej pośrednictwem dostarczać do wskazanej lokalizacji energię elektryczną dla użytkownika końcowego.
Kiedy została wprowadzona zasada TPA?
Zasada dostępu stron trzecich wynika z określonego przez Komisję Europejską w 1992 roku systemu. Przewidywał on nałożenie na przedsiębiorstwa, które zajmują się dystrybucją i przesyłem energii elektrycznej obowiązku ofertowania stron trzecich. Dzięki temu wprowadzona w 2009 roku Dyrektywa 2009/72/WE, zwana potocznie dyrektywą energetyczną, mogła ostatecznie zobligować dystrybutorów do świadczenia usług przesyłu energii przez inne przedsiębiorstwa na infrastrukturze postawionej przez dystrybutora.
Jakie korzyści niesie ze sobą TPA?
Przede wszystkim wprowadzenie zasady TPA pozwoliło klientom (biznesowym od 2004 roku, domowym od 2007 roku), na swobodną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej. Pobudziło to rynek, zachęcając firmy energetyczne do walki o klienta także ofertą cenową. W efekcie odbiorca końcowy może wybrać takiego sprzedawcę, którego oferta jest z jego perspektywy najkorzystniejsza cenowo (atrakcyjne oferty możecie znaleźć np. w porównywarce cen prądu). Następnie osoba taka kupuje energię elektryczną od wybranego sprzedawcy oraz usługę dostarczania energii od lokalnego dystrybutora.
W jakich branżach funkcjonuje zasada TPA?
Zasada TPA funkcjonuje nie tylko na rynku energetycznym, ale także przykładowo w sektorze komunikacji. Przykładowo sieć należy do Orange TP S.A., które jest pierwszą stroną, drugą stronę stanowi klient, a trzecią stroną może być firma NETIA, świadcząca usługi telekomunikacyjne. Analogicznie poprzez poprowadzony do bloku mieszkalnego światłowód firmy Orange można skorzystać z oferty konkurencyjnej firmy na lokalnym rynku.
Innym przykładem jest kolej, w przypadku której PKP stworzyło infrastrukturę kolejową, a wśród sprzedawców usług transportowych znajdziemy nie tylko grupy spółek PKP, ale także koleje regionalne, czy też Arriva RP Sp. z o.o., należącą do koncernu Deutsche Bahn.