Inwestycja w fotowoltaikę - jakie masz opcje?
Fotowoltaika, jako rozwojowa branża jest doskonałym pomysłem na inwestycję. Jak można na niej zarabiać? Wszystko zależy od skali.
Inwestycja w fotowoltaikę na użytek własny
Pierwszym wyjściem, jeśli chodzi o inwestycję w fotowoltaikę jest system na użytek własny - czyli np. fotowoltaika dla domu, ale też fotowoltaika dla firm, która będzie produkować energię na pokrycie zapotrzebowania własnego budynku.
W Polsce, instalacje tego typu mogą korzystać z przywilejów, jakie daje im specjalna konstrukcja prawna zawarta w ustawie o odnawialnych źródłach energii. Mowa tu o koncepcji prosumeryzmu.
Zgodnie z przepisami, instalacje OZE o mocy do 50 kW, produkujące energię na użytek własny mogą korzystać z jednego z dwóch typów systemów prosumenckich. Instalacje podłączone do sieci:
- przed 1 kwietnia 2022 roku mogą korzystać z tzw. systemu opustów, pozwalającego na “magazynowanie” prądu w sieci przez 12 miesięcy, z potrąceniem na rzecz sprzedawcy 20% nadwyżek przy instalacji do 10 kW lub 30% przy instalacji od 10 do 50 kW;
- po 1 kwietnia 2022 roku mogą działać w systemie tzw. net-billingu, który z kolei umożliwia sprzedaż nadwyżek energii po cenie rynkowej. Uzyskana kwota będzie obniżać wysokość opłat, a część ewentualnych naddatków (20%) będzie zwracana;
W obu przypadkach, prosument może obracać wyprodukowaną energią bez obowiązku podatkowego związanego z VAT, PIT czy akcyzą (w przypadku przedsiębiorstw produkcja energii nie może jednak stanowić przeważającej części działalności).
By stać się prosumentem, należy podpiąć instalację PV do sieci dystrybucyjnej, a licznik musi zostać wymieniony na dwukierunkowy. Ile można zaoszczędzić (czyli de facto zarobić) na fotowoltaice na użytek własny?
Wszystko zależy o kilku kwestii, takich jak: cena zakupu instalacji, wysokość uzyskanych dopłat, skuteczność produkcji czy poziom autokonsumpcji. Chcecie zobaczyć jak jest z opłacalnością i potencjałem wytwórczym fotowoltaiki? Oto przydatne informacje:
- Opłacalność fotowoltaiki
- Kalkulator fotowoltaiki – jaka wielkość instalacji PV – ile wyprodukujesz energii kWh?
Inwestowanie w fotowoltaikę dla domu - jak robić to mądrze?
Decydując się na montaż, pamiętajcie o kilku ważnych kwestiach, które mają bezpośrednie przełożenie na opłacalność inwestycji w panele fotowoltaiczne na użytek własny:
- Nadmierna oszczędność szkodzi - choć w teorii może się wydawać, że tania fotowoltaika pomoże zwiększyć zysk, w praktyce bywa wręcz odwrotnie. Instalacja PV to dość skomplikowany system elektryczny, przewidziany do pracy w trudnych warunkach - w deszczu, mrozie, śniegu, przy wysokich temperaturach i napięciu. Tanie podzespoły, niestety, bardzo często są niskiej jakości, co w połączeniu z wymagającym otoczeniem prowadzi do częstszych awarii. Koszty serwisu fotowoltaiki oraz czasowe przestoje w produkcji mogą zdecydowanie zmniejszyć korzyści z posiadania własnego generatora energii.
- Więcej nie znaczy lepiej - nie mniej ważny od jakości urządzeń jest właściwy projekt instalacji. Nadwyżki energii nie są przechowywane w nieskończoność, dlatego warto dobrze dobrać moc instalacji PV. Zbyt duża nie przyniesie nam wymiernych zysków, będzie się spłacać dłużej, bo będzie nas kosztować więcej.
- Rzetelny instalator - podstawą wydajnej (a tym samym opłacalnej) instalacji fotowoltaicznej w dużej mierze jest również profesjonalny wykonawca. By system działał poprawnie, musi być zamontowany zgodnie z wytycznymi technicznymi i elektrycznymi. Błędy popełnione podczas instalacji mogą nie tylko ograniczyć produkcję, ale również doprowadzić do awarii poszczególnych elementów zestawu fotowoltaicznego. Jeśli szukacie solidnego wykonawcy, to koniecznie zapoznajcie się z naszym rankingiem firm fotowoltaicznych.
Inwestycja w farmę fotowoltaiczną - nie tylko dla profesjonalistów
Oczywiście, fotowoltaika jest nie tylko dla tych, których interesuje produkcja energii na użytek własny. Zarabiać na fotowoltaice można również w większej skali, za pomocą farmy fotowoltaicznej.
Nie istnieje żadna konkretna definicja farmy fotowoltaicznej, jednak przyjmuje się, że farma fotowoltaiczna to system PV o dużej mocy, najczęściej zamontowany na gruncie.
Za farmę fotowoltaiczną pod względem funkcjonalnym można uznać już instalację o mocy przekraczającej 50 kW. Takiej nie obowiązuje bowiem już system prosumencki, a wyprodukowana przez nią energia może być tylko i wyłącznie sprzedawana:
- sprzedawcy zobowiązanemu, jeśli moc instalacji jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW;
- w ramach systemu aukcyjnego, zgodnie z ustawą o OZE - instalacje o dowolnej mocy;
- zgodnie z zasadami rynkowymi, na podstawie umów PPA - instalacje o dowolnej mocy.
Jak zarabiać na fotowoltaice wielkoformatowej? Jakie są opcje?
Jak już wspominaliśmy, prąd z farmy fotowoltaicznej można jedynie sprzedawać. Warunki transakcji mogą się znacząco różnić, w zależności od stron umowy.
- Sprzedaż na podstawie umów PPA - innymi słowy jest to sprzedaż na zasadach wolnorynkowych. Odbywa się ona między kupującym (osoba fizyczna, prawna), a producentem energii elektrycznej. Zasady transakcji reguluje umowa cywilnoprawna (nie istnieje żaden prawnie przyjęty wzór takiej umowy). Z tego rozwiązania może skorzystać każdy typ instalacji - od mikrosystemu o mocy do 50 kW (niekorzystającego oczywiście z systemu prosumenckiego), po duże instalacje o mocy ponad 1 MW.
- Sprzedaż do sprzedawcy zobowiązanego - energia jest sprzedawana po średniej cenie rynkowej z poprzedniego kwartału. Sprzedawca zobowiązany ma obowiązek odkupywać energię z instalacji o mocy do 1 MW przez 15 lat (licząc od wyprodukowania energii po raz pierwszy), jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2039 roku. Warunkiem odkupu jest jednak posiadanie wpisu do rejestru MIOZE oraz “zaoferowanie sprzedaży całej wytworzonej i wprowadzonej do sieci przesyłowej lub sieci dystrybucyjnej energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w instalacji odnawialnego źródła energii, w okresie co najmniej 90 następujących po sobie dni kalendarzowych.” Oznacza to, że odsprzedaż energii sprzedawcy zobowiązanemu nie wyklucza skorzystania równocześnie np. z umowy PPA.
- Sprzedaż na aukcji OZE - alternatywą dla dwóch powyższych rozwiązań jest udział w systemie aukcyjnym. Jest to system wsparcia, w którym producenci energii rywalizują ze sobą o możliwość sprzedawania energii do sieci po stałej cenie, przez 15 lat. Jeśli jednak cena na giełdzie energii jest niższa niż stawka zatwierdzona podczas aukcji, jej organ rozliczeniowy aukcji (Zarządca Rozliczeń) wypłaca producentowi tzw. saldo ujemne. Jeśli jest większa, nadwyżka musi zostać zwrócona do Zarządcy Rozliczeń S.A. Opcja ta jest o tyle korzystna, że stanowi zabezpieczenie przed fluktuacjami kursu energii i zapewnia stały, określonej wysokości przychód, co w inwestycjach jest pożądane.
Jak jeszcze można inwestować w fotowoltaikę?
To jasne, że nie każdy, z różnych względów może pozwolić sobie na montaż pełnowymiarowej instalacji fotowoltaicznej czy też budowę farmy PV. Na szczęście to nie jedyne opcje. Możliwa jest bowiem inwestycja w fotowoltaikę na zasadzie wykupu udziałów w farmie. Coraz częściej podmioty chcące realizować farmy fotowoltaiczne zwracają się o środki przez platformy crowdfundingowe. Jak to działa?
W finansowaniu społecznościowym środki na budowę farmy fotowoltaicznej wykładają rozproszeni inwestorzy z całej Polski. W zamian otrzymują konkretny udział w farmie, a zatem również i w zyskach - proporcjonalny do wniesionego wkładu.
Na podobnej zasadzie można inwestować też m.in. w rozwój firm fotowoltaicznych - czy to na platformie crowdfundingowej, czy też na giełdzie (NewConnect lub Giełdzie Papierów Wartościowych).
Dlaczego inwestowanie w fotowoltaikę teraz to dobry pomysł?
Za sukcesem fotowoltaiki stało i nadal stoi kilka czynników napędzających:
- Wysokie ceny energii - w obliczu wzrostu cen prądu, fotowoltaika pozwala na znaczące zmniejszenie rachunków za energię. Dzięki możliwości produkowania własnej energii elektrycznej, użytkownicy mogą osiągnąć znaczne oszczędności.
- Proekologiczna polityka - dynamiczny wzrost odnawialnych źródeł energii nie byłby możliwy bez zmiany polityki w Polsce i na świecie na bardziej “zieloną”. Jeszcze do niedawna Polska skupiała się przede wszystkim na paliwach kopalnych - m.in. węglu. Pogarszająca się sytuacja klimatyczna wymusiła jednak na krajach Unii Europejskiej rezygnacją z “brudnej energii” i szukanie alternatyw. Sprzyjają temu przyjmowane regulacje prawne - takie jak np. dyrektywa RED II (mająca na celu promowanie energii z OZE);
- Dostępność dofinansowań do fotowoltaiki - z powyższym punktem dotyczącym przyjaznego otoczenia prawnego wiąże się kwestia programów wspierających. Proekologiczna polityka poskutkowała pojawieniem się długiej listy dotacji na rozwój fotowoltaiki (i nie tylko). Oprócz tego możliwe jest m.in. odliczenie fotowoltaiki od podatku przez osoby fizyczne, rolników i przedsiębiorstwa.
Nic nie wskazuje na to, by w najbliższej perspektywie czasowej zainteresowanie OZE miało osłabnąć. Wręcz przeciwnie - coraz wyższe koszty tradycyjnej energii oraz pogłębiające się wyzwania klimatyczne sprawiają, że fotowoltaika (jako najbardziej uniwersalne rozwiązanie) będzie rozwijać się dalej.
Dowodem, mogą być przyjęta przez UE zapisy dyrektywy EPBD, która nakłada obowiązek montażu fotowoltaiki.
Dlaczego lepiej inwestować w panele słoneczne, zamiast trzymać pieniądze na koncie bankowym?
Ogólnoświatowe trendy i polityka proekologiczna, dla wielu to za mało, by wyciągnąć pieniądze z konta bankowego i wydać je na fotowoltaikę. Jest to jednak jeden z najlepszych pomysłów, jaki może Wam przyjść do głowy. Dlaczego?
Posiadane przez nas oszczędności np. na koncie bankowym bardzo szybko tracą na wartości. Jedynym sposobem na zatrzymanie tego niekorzystnego trendu jest znalezienie inwestycji, która zapewni nam stopę zwrotu wyższą niż inflacja (lub przynajmniej ograniczy straty).
Jeśli chodzi o fotowoltaikę, to przynosi ona wymierne korzyści co miesiąc. Oszczędności lub zyski są tym większe, im bardziej rosną ceny prądu.
No ale, chyba każdy wie, że trzymanie pieniędzy na koncie bankowym (właśnie ze względu na inflację) nigdy nie jest dobrym pomysłem. Co jednak z lokatą bankową? Czy fotowoltaika może stanowić dla niej konkurencję?
Inwestycja w fotowoltaikę czy lokata w banku?
Oprocentowanie lokat bankowych rzadko kiedy jest na tyle wysokie, by opłacały się one bardziej niż budowa instalacji fotowoltaicznej. Co więcej, mają one istotny problem w postaci podatku o zysków kapitałowych (19%).
Tymczasem, jeśli mowa o instalacjach o mocy 50 kW, produkujących prąd na użytek własny prosumenta (osoby fizycznej czy firmy) to nie istnieje żaden podatek od fotowoltaiki czy też od wyprodukowanej przez nią energii. Prąd z paneli PV do użytku własnego nie jest objęty podatkiem PIT ani VAT. Stopa zwrotu jest natomiast tym wyższa, im bardziej rosną ceny energii. A te według ekspertów, przez najbliższe lata będą się zwiększały.
Jeśli zdecydujemy się na biznes oparty na fotowoltaice, to nie ma się co oszukiwać - tu pewne obciążenia już sie pojawią. Ale nie będą one w specjalnie większe niż w przypadku jakiegokolwiek innego biznesu.
Nie tylko pieniądze. Dlaczego jeszcze warto inwestować w fotowoltaikę?
Choć wysoka stopa zwrotu i stabilne zyski wydają się dostatecznie dobrą motywacją do inwestowania w fotowoltaikę to nie jedyne przyczyny, dla których powinniśmy rozważyć to rozwiązanie.
Ekologia
Pieniądze to jednak nie wszystko. Nie mniej ważna powinna być troska o środowisko naturalne. W Polsce energia wciąż produkowana jest w głównej mierze z węgla, co wiąże się z emisją szkodliwych gazów i pyłów. Są one jedną z przyczyn smogu, przyczyniającego się do ok. 12% zgonów w Polsce. Korzystając z energii słonecznej i produkując ją, mamy więc realny wpływ na poprawę jakości powietrza w Polsce. Każde 1.000 kWh prądu z fotowoltaiki to ok. 800 kg dwutlenku węgla mniej w atmosferze.
Zabezpieczenie przyszłości
Instalacja fotowoltaiczna to inwestycja na lata, która jest w stanie zapewnić Wam stały dostęp do taniego i przyjaznego środowisku prądu, czyli obecnie podstawowego nośnika energii. Może być on wykorzystany m.in. do ogrzewania budynków, CWU oraz zaspokajania bieżących potrzeb energetycznych. Koszty utrzymania gospodarstw domowych, wykorzystujących do powyższych celów energię słoneczną są nieporównywalnie niższe od alternatyw. Warto dodać, że instalacja PV podnosi także wartość nieruchomości.
